ارزش خالص دارایی

بیان نکاتی در خصوص NAV

درباره ارزش خالص دارایی

Net Asset Value یا ارزش خالص دارایی یک شرکت سرمایه‌گذاری حاصل تفاضل دارایی‌ها منهای کل بدهی‌های آن است. به عبارت روشن‌تر، NAV در یک شرکت سرمایه‌گذاری از طریق کسر بدهی از ارزش روز کل پرتفوی به‌دست می‌آید. برای محاسبه NAV روش‌های مختلفی وجود دارد. اما نکته مهم آنکه می‌توان در پایان معاملات هر روز برای شرکت‌های سرمایه‌گذاری NAV را محاسبه کرد.

روش‌های محاسبه ارزش خالص دارایی عبارتند از:

NAV= ارزش افزوده دارایی‌های غیر جاری + سرمایه در گردش خالص + ارزش افزوده سرمایه‌گذاری‌ها

که ارزش افزوده سرمایه‌گذاری‌ها برابر با ارزش روز سرمایه‌گذاری منهای بهای تمام شده سرمایه‌گذاری‌ها است.

سرمایه در گردش خالص نیز عبارت است از: دارایی‌های جاری منهای بدهی‌های جاری و همچنین ارزش افزوده دارایی‌های غیر جاری از تفریق ارزش روز دارایی‌های غیر جاری و بهای تمام شده دارایی غیر جاری به دست می‌آید.

در این روش ارزش خالص دارایی‌ها برابر است با مجموع ارزش روز دارایی‌های

جاری + ارزش روز سرمایه‌گذاری‌ها + ارزش روز دارایی‌های غیر جاری منهای ارزش روز بدهی‌های شرکت.

ارزش افزوده سرمایه‌گذاری‌ها به علاوه بهای تمام شده حقوق صاحبان سهام، ارزش خالص دارایی را نتیجه خواهد داد. روشی که در ایران در محاسبه NAV مرسوم است.

در حقیقت خالص ارزش دارایی بدین معنا است که سهام موجود در پرتفوی این شرکت‌ها دارای چه میزان ارزش می‌باشد و به هر سهم چه ارزشی از بابت پرتفوی شرکت تعلق می‌گیرد.

با این آشنایی مختصر از مفهوم NAV این سوال مطرح است که تا چه اندازه ارزش واقعی سهام شرکت‌های سرمایه‌گذاری را می‌توان با محاسبه NAV برای هر سهم به دست آورد؟ با توجه به ساختار فعالیت شرکت‌های سرمایه‌گذاری در ایران که به عبارتی از اهداف اصلی شرکت‌های سرمایه‌گذاری فاصله دارند و همچنین نحوه محاسبه NAV در ایران نمی توان پاسخ روشنی برای هر سهم به دست آورد.

الف) شرکت‌های سرمایه‌گذاری در ایران غالبا فعالیت ترکیبی دارند، بدین معنی که علاوه بر مدیریت سرمایه‌گذاری در اوراق بهادار اقدام به کنترل و مدیریت سایر شرکت‌ها (هلدینگ) می‌نمایند. عملیات هلدینگی موجب پیچیدگی و ابهام در محاسبه NAV هر سهم می‌گردد که تعداد این شرکت‌ها در بین شرکت‌های سرمایه‌گذاری ما کم نیست.

ب) شرکت‌های سرمایه‌گذاری بورسی ایران از نوع سرمایه ثابت هستند و سرمایه این شرکت‌ها به دلایل مختلف بلوکه شده است. به عنوان مثال شرکت سرمایه‌گذاری بانک ملی ۴۴درصد سهام شرکت ایران پوپلین را دارد که این شرکت به سادگی نمی‌تواند سرمایه خود را از این شرکت زیان‌ده آزاد کند. در غالب کشور‌ها برای چنین شرکت‌هایی NAV محاسبه نمی‌شود. در خصوص این شرکت این نکته را نیز می‌توان اضافه نمود که طی سه ماه اخیر هیچ تغییری در پرتفوی سرمایه‌گذاری خود نداده است.

ج) برخی از شرکت‌های سرمایه‌گذاری بورسی موجود علاوه بر فعالیت‌های سرمایه‌گذاری درگیر فعالیت‌های تولیدی و خدماتی هستند. سرمایه‌گذاری ملی ایران در حال حاضر با فعالیت شرکت‌های کارگزاری اقدام به فعالیت‌های خدمات مالی نموده است. مسلم است NAV هر سهم چنین شرکت‌هایی فاقد محتوی علمی و عملی است.

د) اکثر شرکت‌های سرمایه‌گذاری بورسی دارای پرتفوی غیر بورسی هستند و در برخی از شرکت‌ها حجم عظیمی از سرمایه‌گذاری‌ها را شکل می‌دهند. به عنوان مثال حجم سرمایه‌گذاری‌های غیر بورسی شرکت سرمایه‌گذاری صندوق بازنشستگی دو برابر سرمایه‌گذاری در شرکت‌های بورسی است. همچنین در شرکت‌های سرمایه‌گذاری البرز نزدیک به ۲۰درصد سرمایه‌گذاری‌ها در شرکت خارج از بورس صورت گرفته است. از آنجا که قیمت‌گذاری شرکت‌های خارج از بورس با دشواری‌ها و ابهام متعددی روبه‌رو است، لذا محاسبه NAV این شرکت‌ها با ملاحظات خاص و به دور از واقعیت‌ها است.

ه) شرکت‌های سرمایه‌گذاری به طورعمده از حجم بالای اموال و دارایی‌های غیرسرمایه‌گذاری بهره می‌برند. این در حالی است که در محاسبه NAV هر سهم فرض بر آن است که شرکت‌های اینگونه دارایی‌های با اهمیتی نداشته باشند، لذا محاسبه NAV را دچار خدشه می‌کند.

مفهوم نسبت P/NAV در بورس چیست؟

شناخت دقیق مفاهیم و اصطلاحات مربوط به بازار سرمایه، یکی از اصلی‌ترین شرط‌ها برای رسیدن به موفقیت می‌باشد. بنابراین اگر جزء فعالان بازار سرمایه هستید و یا قصد ورود به آن را دارید با استفاده از دوره‌های آموزش بورس، به یادگیری اصطلاحات و مفاهیم ضروری در آن بپردازید. با شناخت و تسلط بر اینگونه مباحث و همچنین با بکارگیری آن‌ها در جهت درست، بدون شک در مدت زمان کوتاهی تبدیل به یکی از برندگان این بازار پرتلاطم خواهید شد. یکی از این اصطلاحات مهم و البته پرکاربرد که به شما در ارزیابی و تشخیص سهام خوب کمک خواهد کرد، نسبت P/NAV در بورس می‌باشد. این نسبت که از جمله نسبت‌های رایج بازار سرمایه می‌باشد، در تحلیل بنیادی کاربرد دارد. در این مقاله از سری مقالات آموزش بورس چراغ قصد داریم تا راجع به مفهوم P/NAV و صحبت کنیم و با کاربردهای آن در بورس آشنا شویم.

(برای اطلاعات بیشتر درباره تحلیل بنیادی در بورس می‌توانید از آموزش ویدیویی تحلیل بنیادی مقدماتی بهره‌مند شوید.)

نسبت P/NAV در بورس چیست؟

در بازار بورس و سرمایه نسبت P/NAV چیست؟

همانطور که در ابتدای مقاله هم گفتیم، نسبت P/NAV نسبتی کاربردی در تحلیل بنیادی می‌باشد که تریدرها از آن استفاده می‌کنند. این نسبت در بورس نشان دهنده‌ی نسبت قیمت هر سهم به خالص ارزش دارایی یا ارزش واقعی هر سهم می‌باشد. در واقع منظور از P در اینجا Price است که به معنای قیمت پایانی و یا ارزش بازار می‌باشد. اما منظور از NAV یا Net Asset Value، خالص ارزش دارایی یا ارزش واقعی سهم می‌باشد. افرادی که در جریان بازار هستند می‌دانند که قیمت پایانی یا قیمت بازار مرتبط با هر سهم را از تابلوی معامله‌ی سهم مورد نظر از سایت Tsetmc.com می‌توان دریافت کرد. همچنین داده‌ها و اطلاعات لازم برای محاسبه‌ی NAV شرکت‌ها را هم از سایت شرکت مربوطه و یا از سامانه کدال به نشانی Codal.ir می‌توان دریافت نمود.

NAV چیست و چگونه محاسبه می‌شود؟

منظور از NAV در نسبت P/NAV در بورس چیست؟ NAV مخفف کلمه‌ی Net Asset Value می‌باشد و به معنای خالص ارزش دارایی‌های یک شرکت سرمایه‌گذاری شده و یا ارزش واقعی آن‌ها است. در واقع NAV به ما نشان می‌دهد که ارزش روز آنچه که متعلق به سهامداران است چند ریال است و این موضوع اصلی‌ترین مبحث در امر سرمایه‌گذاری است. به عبارتی می‌توان گفت که بهترین معیار برای محاسبه‌ی ارزندگی یک شرکت سرمایه‌گذاری، محاسبه‌ی NAV آن است. و اما فرمول محاسبه‌ی NAV به صورت زیر می‌باشد:

خالص ارزش دارایی هر سهم=(ارزش روز دارایی‌ها-ارزش روز بدهی‌ها)/(تعداد سهام شرکت)

نکاتی در رابطه با NAV

بیان نکاتی در خصوص NAV

برای به دست آوردن نسبت P/NAV در بورس لازم است تا نکات زیر را در نظر داشته باشید.

• ارزش خالص دارایی‌های یک شرکت برای تشخیص ارزنده بودن سهام آن شرکت کاربرد دارد.
• سهمی که در قیمت زیر NAV خود معامله شود ارزنده است. اما اگر در قیمت بالاتر از NAV خود معامله شود، امکان ریزش دارد.
• به دست آوردن ارزش خالص دارایی‌های یک شرکت سرمایه‌گذاری مثل شستا، وغدیر، وصنعت و …، راحت‌تر است. چرا که این اعداد در گزارشات ماهیانه‌ی این شرکت‌ها وجود دارد.
• برای محاسبه NAV هر سهم یک شرکت سرمایه‌گذاری باید ضمن در نظر گرفتن ارزش دفتری حقوق صاحبان سهام، اثرات سودهای تقسیم دریافتی، سود (زیان) ناشی از فروش سهام، ارزش افزوده ناشی از مالکیت سهام بورسی و غیربورسی و مفهومی به نام ذخیره کاهش ارزش سرمایه‌گذاری‌ها لحاظ گردد.
• در نسبت P/NAV مفهوم NAV عموماً برای شرکت‌های سرمایه‌گذاری استفاده می‌شود. یعنی آن دسته از شرکت‌هایی که فعالیت تولیدی ندارند. اینگونه شرکت‌ها صرفاً روی شرکت‌های دیگری سرمایه‌گذاری انجام می‌دهند و شما سهام آن‌ها را می‌خرید. دقت داشته باشید که برای شرکت‌های تولیدی (کارخانه‌ها) از مفهوم P/E استفاده می‌شود.
• دلیل اینکه شرکت‌های تولیدی از نسبت P/NAV در بورس استفاده نمی‌کنند این است که ارزش خالص دارایی‌های شرکت‌های تولیدی مانند تجهیزات، ماشین آلات و زمین و … را نمی‌توان به راحتی به دست آورد و از بدهی‌ها کم کرد تا NAV به دست آید. این امر بسیار کار پیچیده‌ای است و حتما لازم است تا برای انجام آن یک کارشناس رسمی دادگستری حضور داشته باشد. این کار به ندرت انجام می‌شود و تنها در افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی‌های شرکت صورت خواهد گرفت. شاید این موضوع سالی یک بار یا یک سال در میان برای شرکت‌ها اتفاق بیافتد.

حالت‌های ممکن برای نسبت P/NAV در بورس

برای نسبت P/NAV که همان نسبت بین ارزش ذاتی و قیمت بازار هر سهم می‌باشد، سه حالت ممکن است اتفاق بیافتد:

• اگر نسبت P/NAV برای هر شرکت معادل ۱۰۰% باشد؛ یعنی قیمت ارزش ذاتی هر سهم با قیمت بازار آن سهم برابر است.
• اگر نسبت P/NAV برای هر شرکت پایین‌تر از ۱۰۰% باشد؛ یعنی قیمت ارزش ذاتی هر سهم بیشتر از قیمت بازاری آن سهم است. هرچه این درصد پایین‌تر باشد سهام آن شرکت کم ریسک‌تر می‌باشد.
• اگر نسبت P/NAV برای هر شرکت بیش‌تر از ۱۰۰% باشد؛ یعنی قیمت ارزش ذاتی هر سهم کمتر از قیمت بازاری سهم است. مسلماً هر چقدر که این درصد بیشتر باشد، سهام آن شرکت پر ریسک‌تر خواهد بود.

سخن آخر

در این مقاله از سایت آموزش و استخدام چراغ به بررسی نسبت P/NAV در بورس و کاربردهای آن پرداختیم. از میان شاخص‌های موجود در بازار بورس، نسبت قیمت سهام به ارزش خالص دارایی‌ها یا نسبت P/NAV یکی از مهم‌ترین شاخص‌ها می‌باشد. در واقع این شاخص بیان می‌کند که سهم یک شرکت چقدر واقعی ارزیابی شده است. در بازارهای بورس در سراسر دنیا، برای مقایسه و بررسی سهام شرکت‌های سرمایه‌گذاری، عمدتاً از نسبت P/NAV استفاده می‌شود. دلیل برتری این شاخص نسبت به شاخص P/E این است که NAV هر شرکت واسطه‌گری مالی، تابعی از ترکیب پرتفوی آن شرکت براساس صنایع پر رشد و کم ریسک می‌باشد. چراغ به عنوان نسل جدیدی از پلتفرم‌های آموزش و استخدام به شما پیشنهاد می‌کند که برای کسب دانش لازم جهت تسلط بر محاسبه‌ی نسبت P/NAV از چندین دوره آموزش بورس در این زمینه استفاده نمایید. سپس به تشخیص و ارزیابی سهم‌های ارزنده در بورس بپردازید.

Nav ابطال چیست و چه کاربردی دارد؟ [فرمول محاسبه]

آشنایی با NAV ابطال و نحوه محاسبه آن و بهترین زمان برای صدور و ابطال صندوق و Nav ابطال چیست و فرمول محاسبه nav و قیمت صدور و ابطال چیست و نحوه ابطال صندوق دارا یکم و ناو صندوق چیست و جدول nav سهام و نحوه ابطال واحدهای صندوق دارا یکم در نم نمک.

آشنایی با NAV ابطال و نحوه محاسبه آن

ناو (NAV) یکی از موضوعاتی است که فعالان در بازار سرمایه به خصوص کسانی که در خرید و فروش صندوق ها هستند ، با آن مواجه می شوند. خالص ارزش دارایی را ناو می گویند.

در تحلیل های بنیادی یا فاندمنتال که به بررسی صورت های مالی و سود و زیان و فعالیت های شرکت از دید کسب و کار و نه از دید قیمت به روش تکنیکالیست ها پرداخته می شود ، موضوع ناو مهم است. اینکه یک شرکت چقدر ارزش واقعی دارد و فاصله آن با قیمت روز بازار چقدر است ، موضوعی جذاب برای سرمایه گذاران ارزش خالص دارایی به خصوص سهامداران بلند مدتی است.

NAV چیست؟

NAV که مخفف کلمه Net Asset Value است ، معیاری استاندارد برای مقایسه صندوق های سرمایه گذاری از لحاظ عملکردی است. در واقع NAV نشان دهنده کل ارزش دارایی های خالص یک صندوق سرمایه گذاری مشترک یا ETFهاست. NAV که یکی از فاکتورهای تحلیل بنیادی است ، بیشتر در زمینه صندوق های سرمایه گذاری مشترک یا صندوق قابل معامله در بورس استفاده می شود ، نشان دهنده ی قیمت هر سهم/ واحد صندوق در یک زمان مشخص است.

ارزش خالص دارایی (Net asset value) یا ارزش دارایی های خالص ، شاخصی در بورس اوراق بهادار است ، که برای ارزشیابی و برآورد ارزش ذاتی دارایی های شرکت های سرمایه گذاری ، استفاده می شود و از طریق کسر بدهی ، از ارزش روز آن شرکت ، به دست می آید. با توجه با اینکه کلیه دارایی های یک شرکت سرمایه گذاری ، صرف سرمایه گذاری در مبادلات اوراق بهادار می گردد ، بهترین روش ارزش یابی دارایی های شرکت های سرمایه گذاری ، محاسبه ارزش خالص دارایی های آنها ، در هر مقطع زمانی می باشد.

نکته : با توجه به اینکه دارایی ها و بدهی های یک شرکت سرمایه گذاری مرتبا در حال تغییر است ، NAV نیز متغیر است و باید روزانه محاسبه شود.

نحوه محاسبه NAV

تعدا واحدهای صندوق/(ارزش کل بدهی ها - ارزش کل دارایی های واحد تجاری) = ارزش خالص دارایی(NAV)

NAV ابطال چیست؟

به قیمت یک سهم در صندوق های سرمایه گذاری مشترک یا ETF ، پس از کسر هزینه های مربوط به کارمزد و معاملات از بهای فروش ، NAV ابطال می گویند. به عبارتی ، زمانی که سرمایه گذار واحدهای صندوق را ابطال می کند ، دارایی های صندوق فروش رفته و تمامی هزینه های کارمزد معاملات پرداخت شده و در نهایت وجه نقد به سرمایه گذار تحویل داده می شود. در واقع NAV ابطال مبنای خالص پرداخت به سرمایه گذار می باشد.

به این تریب قیمت هر واحد با کسر هزینه های کارمزد و معاملات فروش ، مشخص می شود. معمولا NAV ابطال کمتر یا برابر با NAV هر واحد می شود.

فرمول محاسبه NAV ابطال

محاسبه NAV ابطال به شرح زیر است :

• تمام دارایی های شرکت با نرخ روز فروخته شود.
• از محل فروش ، تمام بدهی ها و کارمزدها تصفیه شود.
• مبلغ باقی مانده تقسسیم بر تعداد واحدهای صندوق شود.

تعدا واحدهای صندوق / ارزش خالص فروش دارایی های صندوق = NAV ابطال

محاسبه قیمت ابطال با مثال

قیمت ابطال یا بازخرید واحدهای سرمایه گذاری بر پایه خالص ارزش دارایی های ابطال(NAV ابطال) و با فرض کسر هزینه های مربوط به معاملات از بهای فروش دارایی های سبد تعیین می شود و مبنای خالص پرداخت به شخص قرار می گیرد. به عبارتی وقتی سرمایه گذاری واحدهای صندوق را ابطال می کند ، فرض بر این است که دارایی های صندوق فروش رفته و هزینه کارمزد معاملات آن پرداخت شده و سپس وجه نقد به سرمایه گذار عودت داشته می شود.

همچنین این اطمینان برای سرمایه گذاران وجود دارد که بدون توجه به وضعیت بازار و قابلیت نقد شوندگی سهام موجود در سبد سرمایه گذاری صندوق ، می تواند پول خود را با کسر هزینه متعارف معاملات دریافت کند.

به عبارتی برخی از سهم ها با صف فروش یا صف خرید همراه باشد ، در نتیجه آخرین قیمت اعلام شده در تابلوی معاملاتی نمی تواند ارائه کننده واقعیات موجود و قیمت واقعی و منصفانه این نوع سهام باشد. در شرایطی که مدیر هیچ یک از قیمت های سهام موجود در سبد سرمایه گذاری صندوق را تعدیل نکرده باشد ، NAV آماری و ابطال باهم برابر و اندکی از NAV صدور کمتر هستند .

به همین دلیل به مدیران صندوق های سرمایه گذاری این اختیار داده شده است که در چارچوب دستورالعمل نحوه تعیین قیمت خریدوفروش اوراق بهادار ، بتوانند در شرایط مشخص شده(مثلا صف خرید و فروش سنگین) قیمت برخی سهم های موجود در سبد سرمایه گذاری را تا حدودی تعدیل کنند. به این ترتیب در چنین شرایطی NAV محاسبه شده بر پایه تعدیل قیمت سهام ، مبنای تعیین قیمت صدور و ابطال واحدهای سرمایه گذاری قرار می گیرد.

عکس زیر مربوط به تابلو معاملاتی نماد دارا یکم است که نخستین ETF عرضه شده توسط دولت در بهار 99 بود. صندوق واسطه گری مالی ارزش خالص دارایی یکم هر بلوکش ، اکنون بالای 32000 تومان معامله می شود. ناو ابطال نماد دارا یکم ، همان طور که در شکل مشاهده میکنید ، 250252 ریال اعلام شده است. این موضوعات باید در زمان خرید بلوک های صندوق ها ، مورد نظر سهامداران قرار بگیرد.

در هنگام معامله صندوق ها به NAV انها توجه کنید و بالاتر از قیمت NAV خرید نکنید. هم ا کنون NAV صندوق دارایکم حدود 24 هزار تومان است و اگر هیجان خرید کاهش یابد قیمت بسمت NAV حرکت خواهد کرد.

همچنین توجه داشته باشید که صندوق ها بدون محدودیت نوسان معامله میشوند و در هنگام فروش قیمت را به ریال وارد کنید(مثلا 280000) و به تعداد صفرها دقت کنید.

تابلو معاملاتی دارا یکم در هفته دوم تیر 99

به عکس زیر توجه کنید.

واحد های این صندوق «دارایکم» در 8 تیر 99 حال معامله در حوالی 28000 تومان به ازای هر یونیت بود در حالی که NAV ابطال آن 24183 تومان است. بخشی از این اختلاف به خاطر وجود سهام بانک صادرات در پرتفوی این صندوق است که در آن زمان صف خرید بود و نمی توان به صورت مستقیم سهام آن را خرید ولی بخشی از آن بازی نوسان گیران است.

سرمایه گذاران (مخصوصا غیر حرفه ای ها) حتما در نرخ های خرید و فروش خود در این نماد دقت نمایند تا در ارزش خالص دارایی بازی نوسان گیران گیر نیفتند.

برای اینکه سرمایه گذاران از حدود تعدیل انجام شده آگاهی پیدا کنند ، صندوق ها طبق مقررات به موازات اعلام NAV صدور و ابطال واحدهای سرمایه گذاری ، ملزم به ارائه NAV آماری خود هستند. NAV آماری یک مبنای مقایسه ای است و در آن آخرین قیمت بسته شدن سهام ، بدون اعمال تعدیل مدیر منظور شده است. در شرایطی که مدیر هیچ یک از قیمت های سهام موجود در سبد سرمایه گذاری صندوق را تعدیل نکرده باشد ، NAV آماری و ابطال باهم برابر و اندکی از NAV صدور کمتر هستند.

قیمت NAV ابطال صندوق افق ملت را با قیمت تابلو در 10 تیر 99 مشاهده کنید

فهرست کل صندوق های بورسی را در سامانه tsetmc.com مشاهده کنید

در سال 99 علاوه بر صندوق دارا یکم که کلسیکونی از سهام بانکی بود و ظرف کم تر از 2 ماه ، رشد 100 درصدی کرد ، 2 صندوق دیگر هم عرضه می شود که سهام خودرویی ، فلزی و پالایشی را در خود دارد. در سال 99، عرضه اولیه های زیادی خواهیم داشت که در همه شرکت و تا بهار 1400 شمسی سهامداری کنید. 60 میلیون نفر کد بورس دارند. سعی کنید در صورتی که اصول بورس را آشنا نیستید ، در عرضه اولیه ها شرکت کرده و از طریق صندوق های سرمایه گذاری ، در بازار سرمایه فعالیت کنید.

NAV یا خالص ارزش دارایی‌های یک شرکت چیست؟

یکی از بزرگ‌ترین دغدغه‌های افراد برای شروع یک سرمایه گذاری روی سهام این است که سهم شرکتی که قصد خرید آن را دارند ارزش سرمایه گذاری دارد یا خیر. می‌دانیم چنانچه بازار در شرایط آرام و بی‌رمقی قرار گیرد شرکت‌هایی که قیمت آن‌ها از ارزش ذاتی خودش بالاتر باشد بسیار پر ریسک خواهند بود. با توجه به اوضاع بنیادی یک شرکت افراد متوجه ارزشمندی یک شرکت خواهند شد.

از طرفی دامنه اطلاعاتی برای شرکت‌های تولیدی و سرمایه گذاری متفاوت است. درنتیجه اگر قصد دارید شرکتی را بررسی کنید باید با فاکتورهای مختلف تحلیل بنیادی آشنا باشید. چراکه فاکتورهای تحلیل یک شرکت تولیدی با سرمایه گذاری متفاوت است. در ادامه قصد داریم با معرفی نسبت ارزش خالص دارایی یک شرکت یا همان نسبت NAV قیمت حال حاضر یک شرکت سرمایه گذاری یا هلدینگ را دقیق‌تر بررسی کنیم.

مقدمه‌ای بر نسبت خالص ارزش دارایی یک شرکت

اگر مدت‌زمان کمی در بازار بورس فعالیت داشته باشید، می‌دانید که شرکت‌ها ازنظر نوع فعالیت به سه دسته تولیدی، خدماتی، سرمایه گذاری تقسیم‌بندی می‌شوند. شرکت‌های تولیدی طبق اساسنامه خود محصولات مشخصی را در هرماه تولید و به فروش می‌رسانند.

شرکت‌های خدماتی که عمدتاً در صنعت رایانه می‌توان آن‌ها را جستجو کرد ایده‌ای را در قالب یک خدمت به بازار عرضه کرده‌اند. و درنهایت شرکت‌های سرمایه گذاری با توجه به حجم عظیمی از سرمایه و پول، آن‌ها را بر روی دارایی هایی نظیر سهام، پروژه‌های مختلف و… مورد سرمایه گذاری قرار داده‌اند. تا در انتهای دوره بابت آن سرمایه گذاری سودی را کسب نمایند.

راه و روش‌های گوناگونی وجود دارد که با آن‌ها می‌توان ارزش ذاتی یک سهم را در بازار سنجید. درنهایت تصمیم گرفت که آن شرکت ارزش سرمایه گذاری را دارد یا خرید آن پر ریسک است؟

می‌خواهیم در ادامه با معرفی یکی از کاربردی‌ترین نسبت‌های ارزش‌گذاری یعنی نسبت NAV، ارزش واقعی هر سهم سرمایه گذاری را بسنجیم.

عوامل گوناگونی در خریدوفروش یک سهم در بازار تأثیرگذار است. اما اگر بخواهیم اعتقاد بزرگ‌ترین سرمایه‌گذاران دنیا مانند وارن بافت را مرجع خود قرار دهیم، متوجه می‌شویم که قیمت نهایی یک شرکت درنهایت به سمت ارزش واقعی آن سوق پیدا ارزش خالص دارایی می‌کند.

اگر ریزش‌ها و مدت‌زمان رسیدن قیمت سهم به ارزش واقعی آن برای شما بسیار سخت و طاقت فرساست، باید به دنبال بهینه‌سازی استراتژی خود در راستای روحیات و احساساتتان بروید.

برای درک بیشتر ارزش واقعی یک سهم به این مثال توجه کنید. ارزش ذاتی یک سهم دارویی طبق آخرین وضعیت دارایی هایش پنج هزار ریال می‌باشد. اما در حال حاضر این شرکت دارویی در بازار باقیمت ۱۰ هزار ریال مورد معامله قرار می‌گیرد. ورود به چنین شرکتی در حال حاضر بسیار پر ریسک خواهد بود. چراکه این فاصله قیمتی با ارزش ذاتی از عواملی ناشی شده است که عرضه و تقاضا درنهایت متوجه اشتباه خود خواهد شد.

ارزش خالص دارایی ها چیست؟

پیدا کردن جواب دقیق و واضح برای محاسبه نسبت NAV در منابع مختلف چندان راه آسانی نیست. جواب این نسبت نیاز به محاسباتی دارد. قصد داریم از معرفی آن شروع کنیم.

NAV یا اصطلاحاً Net Asset Value، ارزش خالص دارایی های یک شرکت سرمایه گذاری می‌باشد.

همان‌طور که در مقدمه مقاله گفته شد شرکت‌های سرمایه گذاری باهدف کسب سود و زیان، سرمایه نقد خود را در شرکت‌های بورسی و غیر بورسی مورد سرمایه گذاری قرار می‌دهند. اساسنامه هر شرکت سرمایه گذاری در سایت کدال مشخص می‌کند که جزییات فعالیت آن به چه صورت است. به تصویر زیر دقت کنید.

اما اصلی‌ترین آمار و اطلاعاتی که برای محاسبه این نسبت نیاز داریم صورت‌وضعیت پرتفوی یک شرکت سرمایه گذاری خواهد بود. آن‌هم به‌صورت مستمر در سایت کدال و صفحه اختصاصی آن شرکت در سایت مدیریت فناوری بورس تهران منتشر می‌شود.

پرتفوی‌های یک شرکت سرمایه گذاری

پرتفوی یا پرتفولیو اصطلاحاً به سبد دارایی یک فرد یا یک شرکت گفته می‌شود. پیش‌تر بیان شد شرکت‌های سرمایه گذاری باهدفی پرتفوی تشکیل می‌دهند. اما این پرتفوی به دو بخش داخل بورس و خارج از بورس تقسیم‌بندی می‌شود.

پرتفوی داخل بورس برای چنین شرکت‌هایی، لیست سرمایه گذاری هایی می‌باشد که به تفکیک هر صنعت و با مقدار مشخص(بهای تمام‌شده) در شرکت‌های دیگر بورسی انجام داده است و در انتهای هرماه ارزش روزی دارد.

نقطه مقابل پرتفوی بورسی یک شرکت، به‌واقع پرتفوی غیر بورسی آن می‌باشد. به بیانی دیگر فهرستی از سرمایه گذاری هایی که در پروژه و شرکت‌های غیر بورسی انجام‌شده است. که آن‌هم بهای تمام‌شده دارد. اما به دلیل محدودیت‌های موجود ارزش روز چنین سرمایه گذاری هایی مشخص نیست. تحلیلگر می‌بایست برای محاسبه آن تجربی و نسبی عمل کند.

نحوه محاسبه NAV یا خالص ارزش دارایی

اصطلاح NAV پیش‌تر توضیح داده شد. اما به بیانی دیگر می‌خواهیم با این نسبت متوجه شویم ارزش روز دارایی هایی که متعلق به سهامداران است چقدر می‌باشد. فرمول زیر نحوه محاسبه آن را بیان می‌کند.

در این بخش قصد داریم با استفاده از صورت‌وضعیت پرتفوی سرمایه گذاری هر شرکت، ارزش روز دارایی های آن را محاسبه کنیم. چراکه در صورت‌های مالی عددی که به‌عنوان جمع دارایی ها قیدشده است مربوط به ابتدای دوره (سال‌های قبل) است. مگر اینکه شرکت از محل تجدید ارزیابی دارایی ها اقدام به افزایش سرمایه کرده باشد.

بخشی از این دارایی ها مانند موجودی مواد و کالا، وجه نقد، زمین و ساختمان عملاً در اختیار شرکت و سهامداران است.

شرکت‌های سرمایه گذاری عمدتاً فعالیت آن‌ها در دو گروه داخل بورس و خارج از بورس تقسیم‌بندی می‌شود. هریک از این سرمایه گذاری‌ها شامل بهای تمام‌شده و ارزش روز می‌باشد. که کار تحلیلگر را تا حد زیادی برای محاسبه ارزش ذاتی شرکت باز گذاشته است. تنها نقطه تاریک این نسبت به دست آوردن ارزش روز سرمایه گذاری های خارج از بورس شرکت می‌باشد.

ابتدا نیاز است ارزش روز سرمایه گذاری های انجام‌شده را در صورت‌وضعیت پرتفوی شرکت به دست آورید. سپس عدد حاصله را از بهای تمام‌شده آن‌ها کسر نمایید. سپس نتیجه را با حقوق صاحبان سهام جمع نمایید.

این عدد برای شرکت وبوعلی برابر ۲۴،۵۹۲،۵۱۷ میلیون ریال می‌باشد. این عدد را به ریال تبدیل و سپس طبق فرمولی که در بالا گفته شد محاسبات را تکمیل نمایید. نتیجه به‌دست‌آمده برابر ۸۱۲۰ ریال، به عبارتی خالص ارزش دارایی های این شرکت به ازای هر سهم است.

قیمت حال حاضر شرکت وبوعلی در بازار ۶۳۰۰ ریال می‌باشد. این با ارزش ذاتی خود اختلاف حدوداً ۲۰ درصدی دارد. خرید چنین سهمی ریسک بالایی ندارد. اما سرمایه‌گذار بهتر است به دنبال شناسایی سهامی باشد که اختلاف حداقل ۳۰درصدی بین ارزش ذاتی آن و قیمت روزش وجود دارد.

نتیجه‌گیری

با استفاده از این نسبت می‌توانید سهامی که در میان‌مدت جایگاه بهتری ازنظر نسبت خالص ارزش دارایی ها برای سرمایه گذاری نسبت به شرکت‌های دیگر آن صنعت دارند شناسایی کنید. توجه داشته باشید از نسبت NAV بیشتر برای شرکت‌های سرمایه گذاری استفاده می‌شود و بهتر است برای شرکت‌های تولیدی و خدماتی از نسبت‌های مالی دیگر بهره ببرید.

3 تصمیم سازمان بورس برای رسیدن به ارزش خالص دارایی دارا یکم و پالایشی

محمدعلی احمدزاده‌اصل کارشناس بازارسرمایه در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، درباره تصمیم اخیر سازمان بورس به منظور نزدیک شدن قیمت فعلی دو صندوق قابل معامله بورسی ETF دولتی به خالص ارزش دارایی NAV ، اظهار کرد: اکنون سازمان بورس به عنوان یک نهاد متولی به بحث صندوق پالایش‌یکم و دارایکم ورود کرده تا سرمایه‌گذاران بیایند و در فرآیند تعیین تکلیف این دو صندوق به عنوان سهامدار حق اعمال رای کنند. احمدزاده‌اصل گفت: بیشترین بحث اعمال رأی سهامداران حقیقی در دوصندوق پالایش‌یکم و دارایکم مربوط به تعیین تکلیف سود، وضعیت دارایی و سایر موارد می‌شود، البته مسائل مذکور چندان دور از ذهن نیست، زیرا یکی از مهم‌ترین حقوق سهامداران به حساب می‌آید. این کارشناس بازار سرمایه توضیح داد: با اجرای ۳ تصمیم سازمان بورس در مورد دارایکم و پالایش یکم مبنی بر حق اعمال رای اشخاص غیردولتی، تغییر ماهیت دو صندوق مذکور و فروش مزایده‌ای یونیت واحدهای ممتاز و از سوی دیگر بهبود شرایط بازارسرمایه ، قیمت فعلی دو صندوق ETF دولتی به ارزش روز دارایی خود NAV نزدیک خواهد شد. احمدزاده اصل‌ با بیان اینکه با حضور بازارگردانان در دوصندوق پالایش‌یکم و دارایکم شاهد نزدیک تر شدن قیمت فعلی بازار به NAV خواهیم بود، گفت: مطابق قانون بازارگردانان موظف هستند، نخست نقدشوندگی را تضمین کنند و دوم قیمت سهام را در نزدیک NAV حفظ کنند. این کارشناس بازارسرمایه در پایان یادآور شد: اکنون با حق اعمال رای از سوی اشخاص غیردولتی شاهد حضور سهامداران خرد حقیقی و نهادهای خصوصی خواهیم بود، به سبب آنکه تا قبل عدم حق اعمال رای مانع حضور بسیاری از فعالان شده بود. سازمان بورس و اوراق بهادار در راستای عمل به وعده‌ها از جمله راه‌اندازی سامانه نظارت هوشمند(اتاق امن)، افزایش عمق مظنه، واریز سود همه شرکت‌ها از طریق سجام در قالب حق الناس، سه راهکار به شورای عالی بورس برای برای بازگشت ارزش ذاتی سهام صندوق ها دارایکم و پالایشی یکم ارائه کرد که به تصویب این شورا رسید. ۱- اشخاص غیردولتی سهام دار این صندوق‌ها بتوانند در صندوق‌ها اعمال رای کنند. ۲-صندوق‌های قابل معامله (ETF)به صندوق‌های فعال و بخشی تبدیل شوند، یعنی صندوق‌ها می‌توانند ترکیب سبد سهام را تغییر بدهند و بازارگردان نیز داشته باشند. ۳-واحد‌های ممتاز این صندوق‌ها در یک مزایده به فروش برسد و به بخش خصوصی واگذار شود تا نقدینگی بیشتری جذب کند. انتهای پیام/