اندیکاتور های تکنیکال

انواع اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال در بورس

شاید بتوان به جرات گفت که اولین چیزهایی که تازه‌واردان پس از نصب برنامه‌های تحلیلی و معاملاتی به دنبالش می‌روند، آشنایی با انواع اندیکاتورهای تکنیکال است. نمی‌توان کتمان کرد که اکثر فعالان بازار، لااقل در مقاطعی از زمان، شیفته عملکرد این ابزارها بوده‌اند و تلاش کرده‌اند از آن‌ها در جهت بهبود سیستم‌ها و استراتژی‌های معاملاتی خود بهره ببرند.

بزرگ‌ترین مشکل اندیکاتور های بورس، تعداد بسیار زیاد آن‌هاست و هر یک می‌توانند بسته به ترجیحات تحلیل‌گر، تغییرات زیادی پیدا کنند. به بیان دیگر، بزرگ‌ترین مشکل اندیکاتورها میزان اطلاعاتی است که تولید می‌کنند و ما را مجبور می‌کنند که آن‌ها را از صافی‌های زیادی بگذرانیم.

اندیکاتور های تکنیکال بر اساس فرمول‌های ریاضی کار می‌کنند. این فرمول‌ها می‌توان ساده (مانند گرفتن میانگین از n شمع قبل) یا پیچیده باشند. به عنوان مثال اندیکاتور شاخص قدرت نسبی (RSI) با دوره زمانی ۱۴ شمعی، آخرین ۱۴ شمع را بررسی کرده و اطلاعاتی را بر آن اساس در اختیار ما قرار می‌دهد.

بهتر است بخوانید:

• تحلیل تکنیکال چیست و ابزار های آن کدام اند؟

دسته‌بندی اندیکاتورهای تکنیکال

• پیش‌رو (leading)
  این دسته از اندیکاتوها، پیش از شروع یک روند، سیگنال ورود صادر می‌کنند.
• پس‌رو یا تاخیری (lagging)
  این دسته از اندیکاتورها با یک تاخیر زمانی مشخص بازار را تحلیل می‌کنند. اندیکاتور میانگین متحرک (MA) را می‌توان یک نمونه بارز از این دسته به حساب آورد.

تفاوت مهم بین این دو دسته آن است که اندیکاتورهای تکنیکال پیش‌رو تلاش می‌کنند بازار را جلوتر از آن تحلیل کنند و در نتیجه سیگنال ورود را زمانی صادر می‌کنند که بازار هنوز یک روند جدید را شکل نداده است.

اما اندیکاتورهای پس‌رو یا تاخیری بیشتر برای گرفتن تایید در خصوص قدرت و جهت یک روند که از قبل شکل گرفته است (یا تصور می‌شود که شکل گرفته باشد) به کار می‌روند.

اندیکاتور های تحلیل تکنیکال در بورس

• اندیکاتورهای روند
• اندیکاتورهای شتاب
• اندیکاتورهای نوسان
• اندیکاتورهای حجم

اندیکاتورهای روند

این دسته از اندیکاتورها اساسا برای تایید روند به کار می‌روند و اقدام به ارزیابی و اندازه‌گیری جهت و قدرت روند می‌کنند. به عنوان مثال پایین‌تر بودن میانگین‌های متحرک از قیمت بازار نشان‌گر برتری خریداران است و حکایت از یک بازار صعودی دارد.

مثال‌ها : MA, MACD, Parabolic SAR

اندیکاتورهای شتاب

این اندیکاتورها، با مقایسه قیمت بسته شدن شمع فعلی با قیمت‌های بسته‌شدن شمع‌های قبلی، سرعت حرکت قیمت را اندازه‌گیری می‌کنند. اگر یک واگرایی بین اندیکاتور و قیمت مشاهده شود، می‌توان انتظار تغییر روند را داشت.

مثال: RSI, CCI, Stochastic Oscilator

اندیکاتورهای نوسان

این اندیکاتورها، فارغ از جهت حرکت بازار و با توجه به اندازه شمع‌ها اقدام به ارزیابی سرعت حرکت قیمت می‌کنند. چنین اندیکاتورهایی می‌توانند اطلاعاتی مفید درباره قدرت خریداران و فروشندگان به ما عرضه کنند. معامله‌گران به کمک این اندیکاتورها می‌توانند برآوردی از احتمال تغییر جهت بازار به دست بیاروند.

مثال: Bollinger Bands, ATR, Standard Deviation

اندیکاتورهای حجم

همان‌طور که از نام‌شان پیداست، این اندیکاتورها با کمک محاسباتی بر اساس میانگین حجم معاملات، قدرت روند را ارزیابی و جهت حرکت بازار را تایید می‌کنند. روندهای قدرت‌مند معمولا زمانی شکل می‌گیرند که حجم معاملات رو به فزونی می‌گذارد. در حقیقت، افزایش در حجم معاملات منجر به حرکت بزرگ در قیمت می‌شود.

مثال : Volume Indicator, OBV, Chaikin Oscillator

مهم‌ترین نکات در استفاده از اندیکاتورها

• اندیکاتور کم‌تر، استراتژی بهتر
  برخی افراد این‌گونه فکر می‌کنند که هر چه اندیکاتورهای تکنیکال بیشتری را به کار بگیریم، بهتر می‌توانیم رفتار آینده بازار را درک کنیم. این حرف بسیار نادرست است. افزایش تعداد اندیکاتورها، پیچیدگی تحلیل را افزایش داده و ما را به سمت بیش‌بهینه شدن و تطابق کامل با گذشته بازار پیش می‌برد. این اتفاق، می‌تواند به شکنندگی بیشتر استراتژی منتهی شود. بنابراین سعی کنید حداکثر بین ۲ تا ۳ اندیکاتور را استفاده کنید و به جای افزودن اندیکاتورهای تکنیکال جدید به سیستم خود، همان اندیکاتورها را بهتر فرابگیرید. سعی کنید ببینید که در شرایط مختلف بازار چه رفتاری از خود نشان می‌دهند، نقاط ضعف و قوت‌شان چیست و چگونه می‌توانند برای شما یک سیستم و استراتژی معاملاتی تولید کنند.
• استفاده از اندیکاتورهای مکمل
  استفاده از دو اندیکاتوری که عملکرد و تفسیر مشابهی از بازار ارائه می‌کنند، کمکی به ما نمی‌کند. چرا که به جای پوشش دادن نقط ضعف یک‌دیگر، بر اندیکاتور های تکنیکال ضعف هم افزایند. پس تلاش کنید که ترکیبی از اندیکاتورهایی را به کار بگیرید که یک‌دیگر را تکمیل کنند.
• فیلتر سیگنال با اندیکاتورهای مکمل
  اگر سیستم و استراتژی معاملاتی شما، کاملا مبتنی بر اندیکاتورهاست، سعی کنید در کنار اندیکاتور اصلی‌تان (مثلا RSI) یک اندکاتور دیگر (مثل حجم) داشته باشید که بتواند سیگنال‌های نادرست را فیلتر کند.
• در بازار فارکس، حجم معاملات معنا ندارد
  اگر در بازارهای جهانی فعال هستید و از نرم‌افزار متاتریدر استفاده می‌کنید حتما به یاد داشته باشید که حجم نمایش داده شده، در واقع تعداد دفعات تغییر قیمت است نه حجم واقعی معاملات در بازه زمانی مورد نظر شما.

سفارش اندیکاتور اختصاصی

یکی از خدمات شرکت مهد سرمایه برای فعالان بازارهای مالی طراحی و برنامه نویسی اندیکاتور میباشد

6 اندیکاتور مهم و قدرتمند کاربردی در بورس و فارکس

شما می‌توانید سرفصل مدنظر خود از فهرست محتوای این مقاله انتخاب کنید تا به قسمت مربوطه هدایت شوید:

از مهم ترین ابزارهای قابل استفاده در تحلیل تکنیکال می توان اندیکاتورهای مهم بورس را نام برد. برخی از اندیکاتورها در بورس مهم تر از سایرین هستند. بسیاری از افراد مبتدی و حرفه ای از این اندیکاتورها استفاده می کنند. زیرا اینها براحتی قابل کاربرد هستند. اندیکاتورها بعنوان ابزارهایی هستند که تحلیلگران با استفاده از آنها براحتی می توانند کارهای تحلیلی را انجام دهند. با استفاده از آنها می توان اطلاعات نمودارها را جمع آوری نموده و اطلاعات مختلف را به کمک فرمول های مختلف به نمایش گذاشت. در این مقاله، 6 اندیکاتور مهم و کاربردی بورس ایران اندیکاتور های تکنیکال را معرفی می کنیم.

6 اندیکاتور مهم و کاربردی بورس

پیش از بررسی اندیکاتورهای مهم و کاربردی بورس بهتر است بدانید تعداد این اندیکاتورها بسیار مهم و مفید است اما تمامی اینها کاربردی نبوده و مناسب بازار ایران نیست. همچنین معرفی این 6 مورد بدان معنا نیست که سیستم معاملاتی شما صرفا باید برپایه اینها برنامه ریزی شود. بلکه همواره بدنبال اندیکاتوری باشید که بیشترین سود را برای شما داشته و با سیستم معاملاتی شما دارای همخوانی کامل باشد. اندیکاتورهای مختلف شامل اندیکاتورهای رندی، حجمی، اسیلاتور و غیره هستند. اما تمامی اینها کاربردی نیستند و برخی نیز مناسب و کاربردی برای بازار ایران نیستند.

اندیکاتور میانگین متحرک

یکی از اندیکاتورهای روند و ضد روندی بسیار مناسب و کاربردی برای بسیاری از معامله گران و سرمایه گذاران، اندیکاتور میانگین متحرک است. به کمک میانگین های متحرک می توان میانگین قیمت پایانی در n روز گذشته را مشاهده نمود. با ثبت شدن قیمت پایانی جدید در یک سهم، یک قیمت پایانی از اطلاعات موردنیاز در ابتدای دوره توسط میانگین متحرک حذف می شود. روی خود نمودار می توان این اندیکاتور را رسم کرد. اما برخی از این ابزارها در قسمت های مجزا از نمودار قیمت قابل ترسیم است.

میانگین متحرک به دو دسته ساده و نمایی به شرح زیر تقسیم می شود:

• در میانگین متحرک ساده که به اصطلاح SMA نامیده می شود، هر قیمت پایانی دارای وزن یکسانی است.
• میانگین متحرک نمایی که EMA نامیده می شود، مانند SMA نیست. در این نوع از انواع میانگین متحرک، عوامل دیگری بر وزن دهی روی قیمت پایانی موثر هستند.

در بین دو نوع میانگین فوق، تاکید بیشتر معامله گران بر استفاده از EMA است. زیرا واکنش آن به تغییرات قیمت بیشتر است. اکثر معامله گران معمولا میانگین متحرک از نوع بلند مدت 100 یا 200 روزه را بکار می برند.

اندیکاتور مکدی (MACD)

اندیکاتور مکدی یکی اندیکاتور های تکنیکال از مهمترین و پرکاربردترین اندیکاتورهای بورس است. این اندیکاتور که مخفف عبارت واگرایی همگرایی میانگین متحرک معنا می دهد، یکی از بهترین اندیکاتورها محسوب می شود. با استفاده از آن، اندیکاتورهای روند و اسیلاتورها ترکیب شده و ابزاری جدید را خواهید داشت. اندیکاتور MACD متشکل از دو خط و یک هیستوگرام است. اندازه گیری اولین خط تفاوت میان دو میانگین متحرک با طول دوره های مختلف انجام می شود. خط دوم نیز بعنوان میانگین متحرک خط اول مکدی محسوب می شود.

تفاوت میان این دو خط در یک هیستوگرام گرافیکی نمایش داده می شود. بطور کلی، زمانی که این دو خط مکدی به یکدیگر رسیده و هم را قطع کنند، هیستوگرام به مقدار صفر خواهد رسید. بالا رفتن مکدی و کم یا زیاد شدن آن نسبت به صفر، با دور شدن این دو خط از هم رخ می دهد. بطورکلی، مکدی به منظور تایید یک روند در نمودار قیمت بکار می رود. مواقعی که یک میله در هیستوگرام نسبت به میله قبلی بالاتر است، یک روند صعودی آغاز می شود و بالعکس آن نیز صدق می کند.

اندیکاتور فیبوناچی

دسته بندی ابزار فیبوناچی درمیان اندیکاتورها ممکن است غیرمنتظره به نظر برسد. اما به دلایل زیر، در بسیاری از منابع بعنوان اندیکاتور معرفی می شود:

• این ابزار درتحلیل تکنیکال بازار بورس ایران و فارکس کاربردهای فراوانی دارد.
• سهم های مختلف به سطوح این ابزار واکنش دقیق نشان می دهند.

مجموعه اعداد فیبوناچی به دنباله ای گفته می شود که در آن، هر عدد از اصل جمع دو عدد قبل از خودش بدست می آید. مانند 1-1-2-3-5-8- و غیره.

با تقسیم دو عدد متوالی در این دنباله بر یکدیگر، تقریبا همیشه نسبت 0.618 بدست می آید که نسبت طلایی نامیده می شود. این عدد اهمیت بسیار زیادی در تحلیل تکنیکال دارد و به منظور تشخیص سطوح اصلاح بازار می توان از آن استفاده کرد. نسبت های 0.5 و 0.38 در بازار سرمایه ایران قابل استفاده است. درمواقعی که این ابزار در سطوح فیبوناچی استفاده می کنید، نباید بعنوان خط های دقیق بازگشت قیمت به آن نگاه کرد. اغلب از اینها می توان برای مناطق بازگشت سهم بهره برد. بعنوان مثال، می توان سطح بین 0.38 و 0.618 را بعنوان یک منطقه حمایتی فوق العاده مهم در یک روند رو به بالا درنظر گرفت.

اندیکاتور باند بولینگر

یکی از مهمترین و پرکاربردترین اندیکاتورها، اندیکاتور بولینگر باندز است که از میانگین متحرک ساده ساخته شده است. با این اندیکاتور می توان نوسانات بازار را تشخیص داد. بنابراین می توان آن را در هر دو دسته روندی و نوسانی تقسیم بندی کرد.

بولینگر باندز متشکل از سه خط به شرح زیر است:

• خط میانی یا همان میانگین متحرک ساده
• دو خط بالا و پایین که دو انحراف معیار نسبت به خط میانی محسوب می شوند. این دو خط با یکدیگر تشکیل یک نوار را خواهند داد.

این اندیکاتور را می توان برای اندازه گیری نوسانات بکار برد. بدین صورت که دور شدن نوارها از یکدیگر، نشان دهنده نوسان بالا است و نزدیک شدن آنها بیانگر نوسان پایین است. از استراتژی های رایج برای کار با نوارهای بولینگر می توان گفت که با عبور شمع نمودار از نوار بالایی، می توان خرید انجام داد. با عبور شمع نمودار از نوار پایینی می توان فروش انجام داد.

اندیکاتور RSI

از اندیکاتورهای محبوب میان معامله گران تازه کار، می توان اندیکاتور RSI را نام برد. این اندیکاتور با وجود سادگی خود، سیگنال های مناسبی به ما ارائه می دهد. RSI مخفف عبارت «شاخص قدرت نسبی» بوده و برای اندازه گیری قدرت و جاذبه تغییرات اخیر قیمت بکار می رود. معمولا تغییرات را با عددی بین 0 تا 100 نمایش می دهد.

این اندیکاتور را می توان همچنین برای مشخص نمودن شرایط اشباع خرید یا اشباع فروش در بازار بکار برد. اشباع خرید با عدد بالاتر از 70 و اشباع فروش با عددی زیر 30 نشان داده می شود. این اعداد به ترتیب سیگنال فروش و خرید مناسبی به معامله گران ارائه می دهند. باتوجه به شرایط مختلف شاهد تغییر این اعداد هستیم. این اعداد در شرایط مختلف قابل تغییر است. نکته دیگر این است که در بازارهای فاقد روند خاص و دارای یک رنج، RSI کاربردهای بیشتری دارد. بکارگیری ترکیبی از RSI با سایر اندیکاتورهای کاربردی، بهترین پیشنهاد در این زمینه است.

اندیکاتور CCI

اندیکاتور CCI یا شاخص کانال کالا در دهه 80 میلادی مختص بازار کالا ایجاد و توسعه یافت. اما بعدها این اندیکاتور در سایر بازارها ازجمله بورس و فارکس قابل استفاده شد. با استفاده از این اندیکاتور امکان اندازه گیری قیمت فعلی یک سهم درمقایسه با میانگین قیمت آن در یک دوره زمانی معین وجود دارد. این قیمت بین -100 تا +100 درحال نوسان است. عدد شاخص بالاتر از صفر، نشان دهنده تغییرات سنگین قیمت است. در این حالت باید سهم بررسی شود. معمولا ترجیح داده می شود که این اندیکاتور در نمودارهای کوتاه مدت بکار رود. زیرا در این موارد، معمولا سیگنال های بهتری دریافت خواهد شد.

جمع بندی

در این مقاله سعی شد تعدادی از کاربردی ترین اندیکاتورهای مهم و کاربردی در بورس بررسی شود. این 6 اندیکاتور کاربردهای زیادی در تحلیل تکنیکال دارند. این اندیکاتورها به وسیله اغلب معامله گران بورس قابل استفاده و کاربردی است. اندیکاتورهای مهم و کاربردی زیادی در بورس وجود دارند. با استفاده از این اندیکاتورها می توان سرمایه گذاری مناسبی داشت و شاهد عملکرد مناسبی بود. در اینجا سعی کردیم مهمترین و پرکاربردترین اندیکاتورها را بررسی کنیم. پس از آشنایی با این اندیکاتورها می توانید سیستم معاملاتی مناسبی براساس هریک از این اندیکاتورها طراحی کنید. همچنین می توانید ترکیبی از این اندیکاتورهای مهم را بکار برید. امیدواریم با بکارگیری اندیکاتورهای مهم بورس شاهد موفقیت های زیادی در معاملات خود در بازار بورس باشید.

سه اندیکاتور پر کاربرد در تحلیل تکنیکال بورس

تحلیل تکنیکال، مهمترین بخش در سرمایه گذاری بوده و بیشتر افرادی که سرمایه گذاری موفقی را در بورس تجربه کرده‌اند، تحلیل گران تکنیکال هستند. تحلیل تکنیکال به تحلیلی گفته می‌شود که در آن، فقط به قیمت دارایی (سهام در بورس) و حجم معاملات روزانه توجه شده و به همین جهت نیز، روش مناسبی برای کسانی است که قصد ورود به بازار سرمایه گذاری را دارند. این روش، به دانش گسترده‌ای نیاز داشته، اما مدت زمان مورد نیاز برای رسیدن به یک نقطه‌ی ورود طلایی، کمتر از روش تحلیل فاندامنتال یا بنیادین بوده، به همین جهت اکثر افراد به این روش روی آورده‌اند. اما تحلیل تکنیکال بر پایه‌ی ابزارهایی است که به آن اندیکاتور و الگو گفته می‌شود. اندیکاتورها یک سری معادلات ریاضی بوده که برای اهداف خاص و مشخص، طراحی شده و برروی پلتفرم معاملاتی نصب می‌شوند. هدف این اندیکاتورها، مشخص کردن چند نکته‌ی مهم است. در کنار اندیکاتورها، الگوها نیز بخش مهمی از تحلیل تکنیکال هستند که در مقاله‌ی دیگری به آن خواهیم پرداخت .

به صورت کلی، چهار دسته‌ی مختلف از اندیکاتورها معرفی شده‌اند. اما توجه داشته باشید که بعضی از اندیکاتورها در بیشتر از یک دسته‌بندی قرار می‌گیرند. هدف اصلی اندیکاتورها مشخص کردن روند قیمت، کانال قیمت، سطوح حمایت و مقاومت، مومنتوم حرکت، تغییر روند، تعیین نقاط ورود و خروج و . بوده و به شکل کلی، در یکی از دسته‌های زیر قرار می‌گیرند :

• اندیکاتورهای مومنتوم
• نوسانی
• حجمی
• روندی

اندیکاتورهای روندی برای تحلیل دارایی‌هایی استفاده شده که در یک روند خاص قرار گرفته‌اند (مثلا روند صعودی) از جمله مهمترین این اندیکاتورها می‌توان به مک‌دی، پارابولیک سار و انواع میانگین متحرک اشاره کرد. ممکن است گاهی با نگاه به نمودار، احساس کنید که روند بازار صعودی بوده و بهترین زمان برای اندیکاتور های تکنیکال خریدن دارایی‌های مختلف است، اما بهتر است ابتدا از چند اندیکاتور روندی استفاده کنید تا مطمئن شوید که تحلیلتان درست است. تنها زمانی می‌توانید مطمئن شوید که روند بازار صعودی یا نزولی است، که در چند تایم فریم مشخص (از کوچک به بزرگ)، از اندیکاتورهای روندی استفاده کرده باشید و سیگنال مثبت آن‌ها را دریافت کرده باشید. یکی از مهمترین اندیکاتورهای روندی، اندیکاتور Aroon است که شناخت و یادگیری آن، قطعا می‌تواند باعث کسب سود بیشتر شما در بازار شود .

اندیکاتورهای مومنتوم بیانگر قدرت حرکت بازار هستند. این اندیکاتورها به ما نشان می‌دهند که بازار با چه مقدار نیرویی در حال حرکت به یک سمت بوده و این حرکت تا چه زمانی ادامه خواهد داشت. اگر روند در حال صعود یا نزول باشد، اما قدرت کمی برای خریداران یا فروشندگان باقی مانده باشد، احتمال برگشت روند وجود دارد. این اندیکاتورها می‌توانند در تحلیل نقطه‌ی برگشت بازار به ما کمک کنند. یکی از مهمترین اندیکاتورهای مومنتومی که کاربردهای بسیار زیادی نیز دارد، ایچیموکو است. بهترین توضیح این اندیکاتور توسط فردی به نام کریس ارائه شده که در مقاله ایچموکو پیشرفته یا همان ایچیمو کریس آموزش داده شده است .

دسته سوم اندیکاتورها، اندیکاتورهای نوسانی هستند و برپایه‌ی یک تئوری ایجاد شده‌اند. زیربنای این اندیکاتورها این است که هیچگاه روند بازار ثابت نمانده و همواره در پی هر صعود، یک نزول قیمتی رخ خواهد داد. با نگاهی به روند قیمت سهم‌ها در بازار بورس، به سادگی متوجه می‌شوید که این ادعا در کل درست بوده، اما ممکن است زمان زیادی نیاز باشد تا یک قیمت اصلاح شده و رند برگردد. اما به هر حال، کسی نمی‌تواند منکر نقش مهم اندیکاتورهای نوسانی در تحلیل تکنیکال شود. مهمترین اندیکاتورهای این دسته، شامل آر اس آی، استوکستیک، سی سی آی و . هستند .

اندیکاتورهای حجمی، آخرین دسته از اندیکاتورها هستند که کاربردهای آن‌ها برای دریافت سیگنال بسیار مهم است. برای مثال، ایندکس جریان پول یا همان اندیکاتور mfi یکی از مهمترین اندیکاتورها در سال 2019 و 2020 میلادی بوده است. اندیکاتورهای حجمی از آن جهت مهم هستند که به نوعی هم بر روند و هم بر مومنتوم بازار اثر دارند. هرچقدر حجم معاملات بیشتر باشد، احتمال حفظ مومنتوم و روند، بسیار بیشتر از که قیمت یک دارایی بخاطر چند معامله افزایش یا کاهش یافته باشد .

اگر دقت کرده باشید، ما سه اندیکاتور روند، مومنتوم و حجمی را با نام‌های aroon ، ایچیموکو و mfi به شما معرفی کردیم. هر سه اندیکاتور، جزو مهمترین اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال بازار سرمایه شناخته شده و تقریبا تمامی سرمایه گذاران موفق، از هر سه‌ی آن‌ها استفاده می‌کنند. اما در کنار این سه مورد، بهتر است با لیستی از پرکاربردترین اندیکاتورها در بورس آشنا شوید :

• شاخص جهتدار میانگین ADI
• شاخص کانال دارایی CHI
• مک دی MACD
• شاخص قدرت نسبی و حقیقی RSI و TSI
• شاخص نیرو FI
• شاخص حجم منفی NVI
• بازه‌ی حقیقی میانگین ATR
• بولینگربندز

این اندیکاتورها، مهمترین و پرکاربردترین اندیکاتورهایی هستند که برای تحلیل صحیح تکنیکال به آن نیاز خواهید داشت. اما به یک نکته دقت داشته باشید که استفاده از اندیکاتورها، بدون داشتن استراتژی معاملاتی، هیچ سود و فایده‌ای ندارد. چرا؟! در بخش بعدی به این سوال پاسخ خواهیم داد .

چه زمانی میتوان از اندیکاتورها استفاده کرد؟

اندیکاتورها بر مبنای تئوری‌های مختلفی ایجاد شده‌اند و هر کدام به دنبال نکته‌ی خاصی در تغییرات قیمت و حجم هستند. گاهی ممکن است نیم از اندیکاتورها سیگنال خرید صادر کرده اندیکاتور های تکنیکال و نیمی هم سیگنال فروش دارایی را. پس در این زمان تکلیف چیست؟ در اکثر مواقع نمی‌توان انتظار داشت که تمامی سیگنال‌های صادر شده از اندیکاتورها مشابه یکدیگر باشند، چرا که در این صورت، کار سرمایه‌گذاری بسیار ساده بود و همه هم در بورس، سودهای کلان کرده و پولدار می‌شدند !

استفاده از اندیکاتورها مستلزم داشتن استراتژی معاملاتی است. یعنی شما به ویژگی‌های شخصیتی و دانشی که از بازار دارید، باید بدانید که سیگنال صادر شده از کدام اندیکاتور مهم‌تر بوده و در چه تایم‌فریم یا بازه‌ی زمانی قصد معامله دارید. مثلا بازه‌ی یکروزه مورد علاقه‌ی شماست یا صبر داشته و حاضر هستید که یک ماه منتظر مانده و سود بیشتری کنید؟ این همان چیزی است که به آن استراتژی معاملاتی گفته می‌شود. علاوه بر آن، نباید از نقش اخبار و تصمیمات دولت و بانک مرکزی بر بورس غافل شد. اگرچه در تحلیل تکنیکال تاکید فقط بر حجم معاملات و قیمت هر سهم است، اما تقریبا همه‌ی ما مطمئن هستیم که رخدادهای سیاسی و اقتصادی و خصوصا تصمیمات در سطح کلان، برروی همه چیز اثر دارند. بنابراین، مطمئن شوید که استراتژی معاملاتی دارید .

اندیکاتور در تحلیل تکنیکال چیست؟ آموزش کاربردی‌ترین اندیکاتورها

تعداد زیادی از معامله گران بازارهای مالی، برای بررسی شرایط ورود و خروج یک معامله از تحلیل تکنیکال استفاده می‌کنند. تحلیل تکنیکال به دلیل کاربرد گسترده‌ای که در بررسی انواع نمودارها از جمله نمودارهای بازار اوراق بهادار، بازار ارز، بازار کالا و غیره دارد، هرروزه تحلیلگران بیشتری را مجذوب خود می‌کند. در تحلیل تکنیکال ابزارهای متنوعی در دسترس تحلیلگران قرار گرفته است که از کاربردی ترین و شاید محبوب‌ترین ابزارها، می توان اندیکاتورها و اسیلاتور ها را نام برد.

آنچه پس از مطالعه این مطلب خواهید آموخت:

1.اندیکاتور در تحلیل تکنیکال چیست؟

2.چرا اندیکاتورها در تحلیل تکنیکال بسیار مهم اند؟

3.تفاوت اندیکاتور و اسیلاتور چیست؟

4.انواع اندیکاتور ها کدامند؟

5.اندیکاتورهای کاربردی بورس کدامند؟

اندیکاتور در تحلیل تکنیکال چیست؟

در میان نمودارهای قیمت اطلاعات زیادی پنهان است که از چشم بسیاری از تحلیلگران دور می‌ماند. جهت درک بیشتر و استفاده کامل از این اطلاعات، فرمول‌ها و محاسبات ریاضی به کمک تحلیلگران آمده است. ورودی این فرمول‌ها، اطلاعات نمودار قیمت است که عبارتند از: کمترین قیمت، بیشترین قیمت، آخرین قیمت، اولین قیمت و حجم معاملات. خروجی این فرمول‌ها پس از پردازش، به‌صورت گرافیکی در کنار نمودار اصلی یا به‌صورت یک نمودار مجزا بر روی صفحه نشان داده می‌شود که به آن اندیکاتور می‌گویند.

اندیکاتورها با استفاده از موارد بالا، اطلاعات بسیار ارزشمندی در خصوص وضعیت روند قیمت، شتاب حرکتی قیمت، قدرت روندها و. استخراج می‌کنند و در اختیار معامله گران قرار می‌دهند.

دلایل اهمیت اندیکاتورها در تحلیل تکنیکال

• اندیکاتورها اطلاعاتی را برای ما استخراج می‌کنند که ما توانایی مشاهده آن‌ها را در نمودار قیمت نداریم. این اطلاعات در موارد مهمی مانند پیش‌بینی روند آینده و شتاب حرکتی سهم، ورود و خروج پول به سهم و نیز نوسانات کوتاه‌مدت آن، به یاری تحلیلگران می‌آیند.
• اندیکاتورها به سبب اینکه فرمول‌های ریاضی هستند، می‌توانند سبب حذف احساسات و هیجانات کاذب در معامله گران بورس شوند و اشتباهات آن‌ها را مقدار زیادی کاهش دهند.
• تحلیلگران تکنیکال با کمک اندیکاتورها می‌توانند استراتژی‌های معاملاتی شخصی خود را طراحی کرده و سپس با کمک آن بهترین نقاط جهت ورود و خروج را به دست آورند.
• با توجه به پیشرفت روزافزون معاملات خودکار و معاملات الگوریتمی در بازار سهام، کاربرد اندیکاتورها بیش از پیش نمایان می‌شود. زیرا با کمک اندیکاتورها نقاط ورود و خروج در سیستم‌های رایانه‌ای تعریف می‌شود.

تفاوت اندیکاتور و اسیلاتور چیست؟

اسیلاتورها زیرمجموعه‌ای از اندیکاتورها هستند، اما می‌توان به سه تفاوت عمده میان اندیکاتورها و اسیلاتور ها در تحلیل تکنیکال اشاره کرد:

اولین تفاوت در نحوه نمایش اندیکاتورها و اسیلاتورها است. در اغلب موارد اسیلاتور ها به‌صورت پنجره‌ای جداگانه و در قسمت پایین صفحه نمایش داده می‌شوند ولی اندیکاتورها بر روی صفحه اصلی و در اطراف نمودار قیمت به نمایش درمی‌آیند.

دومین تفاوت اندیکاتورها و اسیلاتور ها به نحوه استفاده از خروجی آن‌ها مربوط می‌شود. ما با استفاده از اسیلاتور ها می‌توانیم واگرایی میان نمودار قیمت و نمودار اسیلاتور را مشاهده کنیم و قبل از تغییر جهت روند، سیگنال ورود و یا خروج را دریافت کنیم. این امکان در اندیکاتورها وجود ندارد.

سومین تفاوت میان اندیکاتورها و اسیلاتور ها، وجود دو محدوده اشباع خرید و اشباع فروش در اسیلاتور ها می‌باشد. برای مثال در اندیکاتور RSI به محدوده بالای 70 اشباع خرید و به محدوده کمتر از 30 اشباع فروش می‌گویند.

با جود این سه تفاوت ذکر شده، تحلیلگران تکنیکال بورس اغلب به هر دو دسته اندیکاتور می‌گویند و در بیان تفاوتی میان آن‌ها وجود ندارد.

ما هم در ادامه‌ی مطلب از این واژه برای هر دو استفاده می‌کنیم.

انواع اندیکاتورها

تعداد اندیکاتورها در بازارهای مالی هرروزه رو به افزایش است. به‌طورکلی می‌توان اندیکاتورها را بر اساس کاربرد و خروجی آن‌ها به چهار دسته تقسیم کرد، در ادامه به توضیح مفصل هرکدام می‌پردازیم.

• اندیکاتور هایی که روند حرکتی را نمایش می دهند. (Trend Indicators)
• اندیکاتور هایی که شتاب حرکتی را نمایش می دهند. (Momentum Indicators)
• اندیکاتورهایی که نوسانات قیمتی را نمایش می دهند. (Volatility Indicators)
• اندیکاتور هایی که حجم معاملات را نمایش می دهند. (Volume Indicators)

اندیکاتورهای کاربردی بورس

اندیکاتورهایی که روند حرکتی را نمایش می‌دهند (Trend Indicators)

تشخیص جهت روند قیمت، مهم‌ترین کاری است که اندیکاتور های تکنیکال تحلیلگران انجام می‌دهند. پیدا کردن جهت روند با بررسی و تحلیل نمودار قیمت امکان‌پذیر است، اما تشخیص اینکه جهت روند تغییر کرده یا خیر و اینکه آیا روند فعلی همچنان ادامه دارد یا درحال اتمام است، دشوار است. اینجاست که اندیکاتورهای روندی، با نمایش جهت روند می‌توانند در تصمیم‌گیری بهتر به تحلیلگران تکنیکال یاری برسانند. برخی از کاربردی‌ترین اندیکاتورهای روندی را در ادامه بررسی می‌کنیم.

1. اندیکاتور میانگین متحرک (Moving Average)

در اندیکاتور میانگین متحرک که علی‌رغم سادگی بسیار کاربردی است، از گذشته‌ی قیمت در دوره‌های مشخص، میانگین گرفته می‌شود. این عمل با اضافه شدن قیمت دوره بعدی آپدیت می‌شود و به همین دلیل آن را میانگین متحرک می‌گویند. در بورس تهران تغییرات قیمتی سهم را به صورت روزانه رصد می کنند، بنابراین منظور از میانگین متحرک 20 دوره‌ای سهم، جمع قیمت بسته شدن سهم در 20 روز گذشته، تقسیم بر طول دوره (20) می‌باشد. میانگین متحرک روند را به ساده‌ترین شکل ممکن نمایش می‌دهد. زمانی که خط میانگین متحرک (Moving Average) در پایین نمودار قیمت قرار می‌گیرد، روند صعودی و اگر خط میانگین (Moving Average) در بالای نمودار قیمت باشد، روند نزولی است. خط میانگین متحرک نقش حمایت و مقاومت متحرک (داینامیک) را نیز دارد. برای دریافت سیگنال خرید و فروش بهتر است از دو میانگین با بازه‌های زمانی متفاوت استفاده کنیم.

2. اندیکاتور مکدی (MACD)

اندیکاتور مکدی یکی از کاربردی ترین اندیکاتورهای بورس می‌باشد و از دو خط مکدی و خط سیگنال و همچنین از یک هیستوگرام تشکیل شده است که به‌صورت میله‌هایی نمایش داده می‌شود. زمانی که این میله‌ها در ناحیه مثبت باشند، بیانگر روند صعودی و زمانی که در ناحیه منفی باشند، نشان دهنده‌ی روند نزولی می‌باشد. همچنین هرچه طول این میله‌ها بلندتر باشد، قدرت روند نیز بیشتر است.

سیگنال خرید: زمانی که میله‌ها پایین سطح صفر و طول میله‌ها کوتاه شده باشد و خط مکدی (آبی)، خط سیگنال (اندیکاتور های تکنیکال قرمز) را به سمت بالا می‌شکند.

سیگنال فروش: زمانی که میله‌ها بالای سطح صفر و طول میله‌ها کوتاه شده باشد و خط مکدی (آبی)، خط سیگنال (قرمز) را به سمت پایین می‌شکند.

3. اندیکاتور ابر ایچیموکو (Ichimoku cloud)

بسیاری از تحلیلگران تکنیکال ابر ایچیموکو (Ichimoku cloud) را فقط یک اندیکاتور بورسی نمی‌دانند، بلکه از آن به عنوان یک استراتژی معاملاتی در بورس یاد می‌کنند. ایچیموکو حمایت‌ها و مقاومت‌ها، جهت روند و شدت روند را هم‌زمان در اختیار تحلیلگران تکنیکال قرار می‌دهد. اندیکاتور ابر ایچیموکو از 5 خط برای خروجی داده‌های نمودار کمک می‌گیرد که به‌صورت زیر نام‌گذاری شده‌اند.

1. تنکانسن (Tenkan Sen)
2. کیجونسن (Kijun Sen)
3. سنکو اِی (Senkou A)
4. سنکو بی (Senkou B)
5. چیکو اسپن (Chikou Span)

اندیکاتورهایی که شتاب حرکتی را نمایش می‌دهند (Momentum Indicators)

برای اینکه بتوانیم از زمان احتمالی تغییر روند آگاه شویم لازم است تا به بررسی قدرت روندها بپردازیم و با ضعیف شدن روند، منتظر تغییر روند بمانیم. اندیکاتورهای شتاب حرکتی، تحلیلگران را در یافتن قدرت روند فعلی یاری می‌کنند و تصمیم‌گیری را برای معامله گران ساده‌تر می‌کنند. در ادامه به معرفی اجمالی بهترین اندیکاتورهای این دسته می‌پردازیم.

1.اندیکاتور آر اس آی (RSI)

اگر بخواهیم اندیکاتورها را از نظر محبوبیت رتبه بندی کنیم، آر اس آی (RSI) قطعاً جزء سه اندیکاتور نخست قرار می‌گیرد. RSI مخفف عبارت Relative Strength Index و به معنی شاخص قدرت نسبی است. این اندیکاتور با مقایسه قدرت خریداران و فروشندگان در یک بازه‌ی زمانی مشخص، قدرت و جهت روند سهم را مشخص کرده و در پایین صفحه نمایش می‌دهد. RSI که از پرکاربردترین اندیکاتورها می‌باشد در یک محدوده بین صفر تا صد نوسان می‌کند و از دو محدوده اشباع خرید و اشباع فروش تشکیل شده است که سیگنال خرید و فروش سهم را صادر می‌کنند. به ناحیه پایین تر از سطح 30، منطقه اشباع فروش و به ناحیه بالاتر از سطح 70، منطقه اشباع خرید می‌گویند.

سیگنال خرید: زمانی که شاخص آر اس آی (RSI) وارد منطقه اشباع فروش شده است، و سپس سطح 30 را به سمت بالا می‌شکند.

سیگنال فروش: زمانی که شاخص آر اس آی (RSI) وارد منطقه اشباع خرید شده است و سپس سطح 70 را به سمت پایین می‌شکند.

2. اندیکاتور استوکاستیک (Stochastic)

این اندیکاتور پر نوسان، یکی دیگر از کاربردی‌ترین اندیکاتورهای شتاب حرکتی است. استوکاستیک (Stochastic) همانند اندیکاتور RSI از دو منطقه اشباع خرید و اشباع فروش استفاده می‌کند تا سیگنال‌های خرید و فروش را در اختیار تحلیلگران تکنیکال قرار دهد. اندیکاتور استوکاستیک (Stochastic) در دامنه 0 تا 100 نوسان می‌کند، به ناحیه بالاتر از سطح80، منطقه اشباع خرید و به ناحیه کمتر از سطح 20، منطقه اشباع فروش می‌گویند.

سیگنال خرید: زمانی که استوکاستیک (Stochastic) در منطقه اشباع فروش است و خط آبی (K%) خط قرمز (D%) را به سمت بالا می‌شکند.

سیگنال فروش: زمانی که استوکاستیک (Stochastic) در منطقه اشباع خرید است و خط آبی (K%) خط قرمز (D%) را به سمت پایین می‌شکند.

اندیکاتورهایی که نوسانات قیمتی را نمایش می‌دهند (Volatility Indicators)

در برخی دوره ها بازار سهام دچار نوسانات قیمتی بسیاری می‌ شود، به صورتی که جهت روند مشخصی برای سهم ها نمی‌توان یافت. در این مواقع بهتر است از یک اندیکاتور نوسانی (Volatility Indicator) کمک بگیریم تا بتوانیم حداکثر سود ممکن را از بازار کسب کنیم. در میان این دسته اندیکاتور اِی تی آر (ATR) پرکاربردترین اندیکاتور است و تمام نیاز معامله گران را در این نوسانات مرتفع می‌سازد. در ادامه به معرفی اجمالی این اندیکاتور نوسانی می‌پردازیم.

اندیکاتور اِی تی آر (ATR)

اندیکاتور ATR که نام کامل آن Average True Range می‌باشد، به معنی متوسط رنج نوسان است. ATR اندیکاتوری است که میزان نوسان موجود در سهم را با توجه به میانگین نوسانات همان سهم، در یک بازه زمانی مشخص، بررسی اندیکاتور های تکنیکال می‌کند. زمانی که نوسانات در سهم رو به افزایش است، این شاخص نیز به سمت بالا حرکت می‌کند و بلعکس زمانی که یک سهم نوسانات اندکی را تجربه می‌کند، شاهد افت شاخص ATR به سمت پایین هستیم.

اندیکاتورهایی که حجم معاملات را نمایش می‌دهند (Volume Indicators)

حجم معاملات در یک سهم نشان دهنده‌ی تعداد برگه سهامی است که طی آن دوره بین خریداران و فروشندگان معامله شده است. از این رو حجم معاملات می‌تواند تمایل معامله گران به نگهداری یا فروش آن سهم را نشان دهد. آنچه باعث رشد قیمت در بازار سهام می شود، جهت حرکت پول است. اندیکاتورهای حجمی با مقایسه معاملات خریداران و فروشندگان به ما کمک می‌کنند تا جهت تمایلات بازار را تشخیص دهیم. در ادامه به معرفی بهترین اندیکاتورهای حجمی (volume Indicators) می‌پردازیم.

1.اندیکاتور حجم معاملات (Volume)

اندیکاتور Volume یکی از ساده‌ترین اندیکاتورهای کل بازار است که تنها حجم معاملات در هر دوره را به‌صورت میله‌ای، در قسمت پایین نمودار نمایش می‌دهد. افزایش طول میله‌ها بیانگر افزایش حجم معاملات در طی آن دوره می‌باشد.

2.اندیکاتور حجم متوازن (OBV)

اندیکاتور حجم متوازن (OBV) به بررسی رابطه میان قیمت و حجم معاملات می‌پردازد و بیانگر جهت جریان پول (ورود پول و یا خروج پول) در سهام است. این اندیکاتور به مقایسه قیمت بسته شدن سهم در روز گذشته با قیمت بسته شدن سهم در روز جاری می‌پردازد و سپس با توجه به نتیجه مقایسه، حجم معاملات را با حجم روز گذشته جمع و یا از آن تفریق می‌کند.

جمع‌بندی

در این مقاله کاربردی‌ترین و معروفترین اندیکاتورهای بازار سرمایه مانند اندیکاتور RSI، MACD ، Moving Average و . را شناختیم و با هرکدام از آن‌ها به‌صورت مختصر آشنا شدیم. برای کسب بیشترین بازده در بازار بورس بهتر است تا هر 4 نوع اندیکاتور معرفی شده یعنی اندیکاتورهای روندی، شتابی، نوسانی و حجمی را در کنار یکدیگر استفاده کنیم تا بتوانیم به یک اندیکاتور های تکنیکال استراتژی پر سود دست یابیم. برای آشنایی با سایر اندیکاتورها و مفاهیم کاربردی بورس با ما همراه باشید.

سه اندیکاتور پر کاربرد در تحلیل تکنیکال بورس

تحلیل تکنیکال، مهمترین بخش در سرمایه گذاری بوده و بیشتر افرادی که سرمایه گذاری موفقی را در بورس تجربه کرده‌اند، تحلیل گران تکنیکال هستند. تحلیل تکنیکال به تحلیلی گفته می‌شود که در آن، فقط به قیمت دارایی (سهام در بورس) و حجم معاملات روزانه توجه شده و به همین جهت نیز، روش مناسبی برای کسانی است که قصد ورود به بازار سرمایه گذاری را دارند. این روش، به دانش گسترده‌ای نیاز داشته، اما مدت زمان مورد نیاز برای رسیدن به یک نقطه‌ی ورود طلایی، کمتر از روش تحلیل فاندامنتال یا بنیادین بوده، به همین جهت اکثر افراد به این روش روی آورده‌اند. اما تحلیل تکنیکال بر پایه‌ی ابزارهایی است که به آن اندیکاتور و الگو گفته می‌شود. اندیکاتورها یک سری معادلات ریاضی بوده که برای اهداف خاص و مشخص، طراحی شده و برروی پلتفرم معاملاتی نصب می‌شوند. هدف این اندیکاتورها، مشخص کردن چند نکته‌ی مهم است. در کنار اندیکاتورها، الگوها نیز بخش مهمی از تحلیل تکنیکال هستند که در مقاله‌ی دیگری به آن خواهیم پرداخت .

به صورت کلی، چهار دسته‌ی مختلف از اندیکاتورها معرفی شده‌اند. اما توجه داشته باشید که بعضی از اندیکاتورها در بیشتر از یک دسته‌بندی قرار می‌گیرند. هدف اصلی اندیکاتورها مشخص کردن روند قیمت، کانال قیمت، سطوح حمایت و مقاومت، مومنتوم حرکت، تغییر روند، تعیین نقاط ورود و خروج و . بوده و به شکل کلی، در یکی از دسته‌های زیر قرار می‌گیرند :

• اندیکاتورهای مومنتوم
• نوسانی
• حجمی
• روندی

اندیکاتورهای روندی برای تحلیل دارایی‌هایی استفاده شده که در یک روند خاص قرار گرفته‌اند (مثلا روند صعودی) از جمله مهمترین این اندیکاتورها می‌توان به مک‌دی، پارابولیک سار و انواع میانگین متحرک اشاره کرد. ممکن است گاهی با نگاه به نمودار، احساس کنید که روند بازار صعودی بوده و بهترین زمان برای خریدن دارایی‌های مختلف است، اما بهتر است ابتدا از چند اندیکاتور روندی استفاده کنید تا مطمئن شوید که تحلیلتان درست است. تنها زمانی می‌توانید مطمئن شوید که روند بازار صعودی یا نزولی است، که در چند تایم فریم مشخص (از کوچک به بزرگ)، از اندیکاتورهای روندی استفاده کرده باشید و سیگنال مثبت آن‌ها را دریافت کرده باشید. یکی از مهمترین اندیکاتورهای روندی، اندیکاتور Aroon است که شناخت و یادگیری آن، قطعا می‌تواند باعث کسب سود بیشتر شما در بازار شود .

اندیکاتورهای مومنتوم بیانگر قدرت حرکت بازار هستند. این اندیکاتورها به ما نشان می‌دهند که بازار با چه مقدار نیرویی در حال حرکت به یک سمت بوده و این حرکت تا چه زمانی ادامه خواهد داشت. اگر روند در حال صعود یا نزول باشد، اما قدرت کمی برای خریداران یا فروشندگان باقی مانده باشد، احتمال برگشت روند وجود دارد. این اندیکاتورها می‌توانند در تحلیل نقطه‌ی برگشت بازار به ما کمک کنند. یکی از مهمترین اندیکاتورهای مومنتومی که کاربردهای بسیار زیادی نیز دارد، ایچیموکو است. بهترین توضیح این اندیکاتور توسط فردی به نام کریس ارائه شده که در مقاله ایچموکو پیشرفته یا همان ایچیمو کریس آموزش داده شده است .

دسته سوم اندیکاتورها، اندیکاتورهای نوسانی هستند و برپایه‌ی یک تئوری ایجاد شده‌اند. زیربنای این اندیکاتورها این است که هیچگاه روند بازار ثابت نمانده و همواره در پی هر صعود، یک نزول قیمتی رخ خواهد داد. با نگاهی به روند قیمت سهم‌ها در بازار بورس، به سادگی متوجه می‌شوید که این ادعا در کل درست بوده، اما ممکن است زمان زیادی نیاز باشد تا یک قیمت اصلاح شده و رند برگردد. اما به هر حال، کسی نمی‌تواند منکر نقش مهم اندیکاتورهای نوسانی در تحلیل تکنیکال شود. مهمترین اندیکاتورهای این دسته، شامل آر اس آی، استوکستیک، سی سی آی و . هستند .

اندیکاتورهای حجمی، آخرین دسته از اندیکاتورها هستند که کاربردهای آن‌ها برای دریافت سیگنال بسیار مهم است. برای مثال، ایندکس جریان پول یا همان اندیکاتور mfi یکی از مهمترین اندیکاتورها در سال 2019 و 2020 میلادی بوده است. اندیکاتورهای حجمی از آن جهت مهم هستند که به نوعی هم بر روند و هم بر مومنتوم بازار اثر دارند. هرچقدر حجم معاملات بیشتر باشد، احتمال حفظ مومنتوم و روند، بسیار بیشتر از که قیمت یک دارایی بخاطر چند معامله افزایش یا کاهش یافته باشد .

اگر دقت کرده باشید، ما سه اندیکاتور روند، مومنتوم و حجمی را با نام‌های aroon ، ایچیموکو و mfi به شما معرفی کردیم. هر سه اندیکاتور، جزو مهمترین اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال بازار سرمایه شناخته شده و تقریبا تمامی سرمایه گذاران موفق، از هر سه‌ی آن‌ها استفاده می‌کنند. اما در کنار این سه مورد، بهتر است با لیستی از پرکاربردترین اندیکاتورها در بورس آشنا شوید :

• شاخص جهتدار میانگین ADI
• شاخص کانال دارایی CHI
• مک دی MACD
• شاخص قدرت نسبی و حقیقی RSI و TSI
• شاخص نیرو FI
• شاخص حجم منفی NVI
• بازه‌ی حقیقی میانگین ATR
• بولینگربندز

این اندیکاتورها، مهمترین و پرکاربردترین اندیکاتورهایی هستند که برای تحلیل صحیح تکنیکال به آن نیاز خواهید داشت. اما به یک نکته دقت داشته باشید که استفاده از اندیکاتورها، بدون داشتن استراتژی معاملاتی، هیچ سود و فایده‌ای ندارد. چرا؟! در بخش بعدی به این سوال پاسخ خواهیم داد .

چه زمانی میتوان از اندیکاتورها استفاده کرد؟

اندیکاتورها بر مبنای تئوری‌های مختلفی ایجاد شده‌اند و هر کدام به دنبال نکته‌ی خاصی در تغییرات قیمت و حجم هستند. گاهی ممکن است نیم از اندیکاتورها سیگنال خرید صادر کرده و نیمی هم سیگنال فروش دارایی را. پس در این زمان تکلیف چیست؟ در اکثر مواقع نمی‌توان انتظار داشت که تمامی سیگنال‌های صادر شده از اندیکاتورها مشابه یکدیگر باشند، چرا که در این صورت، کار سرمایه‌گذاری بسیار ساده بود و همه هم در بورس، سودهای کلان کرده و پولدار می‌شدند !

استفاده از اندیکاتورها مستلزم داشتن استراتژی معاملاتی است. یعنی شما به ویژگی‌های شخصیتی و دانشی که از بازار دارید، باید بدانید که سیگنال صادر شده از کدام اندیکاتور مهم‌تر بوده و در چه تایم‌فریم یا بازه‌ی زمانی قصد معامله دارید. مثلا بازه‌ی یکروزه مورد علاقه‌ی شماست یا صبر داشته و حاضر هستید که یک ماه منتظر مانده و سود بیشتری کنید؟ این همان چیزی است که به آن استراتژی معاملاتی گفته می‌شود. علاوه بر آن، نباید از نقش اخبار و تصمیمات دولت و بانک مرکزی بر بورس غافل شد. اگرچه در تحلیل تکنیکال تاکید فقط بر حجم معاملات و قیمت هر سهم است، اما تقریبا همه‌ی ما مطمئن هستیم که رخدادهای سیاسی و اقتصادی و خصوصا تصمیمات در سطح کلان، برروی همه چیز اثر دارند. بنابراین، مطمئن شوید که استراتژی معاملاتی دارید .