تعریف بورس و فرابورس

تفاوت بورس و فرابورس چیست

تفاوت های بورس و فرابورس چیست؟ تفاوت بورس با فرابورس در چیست؟ بورس چیست؟ فرابورس چیست؟ بورس بهتر است یا فرابورس؟ با ما همراه باشید تا به این سوال ها پاسخ دهیم.

تعریف بورس و فرابورس

همانطور که گفتیم در علم اقتصاد، بورس به بازاری اطلاق می‌شود که قیمت‌گذاری و خرید و فروش کالا و اوراق بهادار در آن انجام می پذیرد و در یک طبقه‌بندی کلی شامل بورس کالا و اوراق بهادار است. داد و ستد خارج از بورس یا به اصطلاح فرابورس (OTC) به طور مستقیم بین دو طرف بدون هیچ گونه نظارتی از جانب یک بورس انجام می‌گیرد. فرابورس در مقابل داد و ستد بورسی که در بازارهای سازمان یافته رخ می‌دهد قرار دارد. شرکت فرابورس ایران همچون دو بورس فعال کشور – بورس اوراق و تعریف بورس و فرابورس بورس کالا – با مجوز شورای عالی بورس ایجاد شده و تحت نظارت سازمان بورس اوراق بهادار قرار دارد، با این تفاوت که ورود به بازارهای فرابورس از شرایط و الزامات کمتری برخوردار بوده و شامل بازارهای متنوعی می‌باشد که این تفاوت‌ها را به اختصار در زیر تشریح می‌کنیم.

۱- بازار فرابورس مکان فیزیکی متمرکز و خاصی ندارد که معامله گران یا متخصصین همچون بورس های کلاسیک گرد هم آیند.
۲- قوانین استاندارد اقلام مورد مبادله در بازار فرابورس انعطاف پذیر می باشند و قوانین معمولاً ناشی از توافق طرفین می باشد.
۳- ساعات کار فرابورس نسبت به بورس از انعطاف پذیری بیشتری برخوردار است.
۴- در بازارهای فرابورسی با توجه به اینکه شرایط معاملات با نظر طرفین تعیین می گردد مزایایی از قبیل شفافیت قیمت ها و کاهش ریسک وجود ندارد.
۵- تعریف بورس و فرابورس فرابورس دارای پنج بازار: اول، دوم، سوم (عرضه)، ابزارهای نوین مالی و پایه است. ولی بورس دارای دو بازار: اول و دوم است.
۶- سطح فعلی امکانات الکترونیکی، انجام معاملات ۲۴ ساعته را امکان پذیر می نماید که بدون شک، در مقایسه با یک بورس، مزیت عمده ای محسوب شده و برای داد و ستد کنندگان از قاره های مختلف نیز، شکل تفاوتهای سازمانی بین قاره ها را از بین می برد.
۷- حد نوسان مجاز روزانه بازار فرابورس یک درصد بیشتر از بورس تهران است. یعنی حد نوسان روزانه مجاز برای شرکت‌های بازار بورس، ۴ درصد و برای شرکت‌های بازار فرابورس ۵ درصد است.

تفاوت در بازار‌های بورس و فرابورس

• براساس دستورالعمل پذیرش، عرضه و نقل و انتقال اوراق بهادار در فرابورس ایران، فرابورس دارای پنج بازار (اول، دوم، سوم (عرضه)، ابزارهای نوین مالی و پایه) است. پذیرش شرکت‌های سهامی عام در بازار اول و بازار دوم و پذیرش سایر اوراق بهادار صرفا در بازار ابزارهای نوین مالی صورت می‌پذیرد. بازار سوم جهت عرضه یکجا و پذیره‌نویسی اوراق بهادار و بازار پایه جهت درج و نقل و انتقال سهام شرکت‌هایی است که بر اساس الزام بند ب ماده ۹۹ قانون برنامه پنجم توسعه، مشمول ثبت نزد سازمان بورس و اوراق بهادار بوده و امکان پذیرش در یکی از بازارهای بورس یا فرابورس را ندارند.
• شرکت بورس تهران دارای ۲ بازار به شرح زیر می‌باشد:
۱- بازار اول
۲- بازار دوم

تفاوت در فرآیند پذیرش

بر اساس قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید سهام شناور آزاد بخشی از سهام شرکت است که دارندگان آن همواره آماده عرضه و فروش آن سهام می‌باشند و قصد ندارند با حفظ آن قسمت از سهام در مدیریت شرکت مشارکت نمایند.

نحوه انجام معامله در بورس و فرابورس

کد معاملاتی یا همان کد بورسی برای خرید و فروش سهام در بورس و فرابورس با هم فرقی ندارند، شما با گرفتن کدمعاملاتی از کارگزاری، هم می‌توانید در بازار بورس و هم در فرابورس مشغول به معامله شوید.

نحوه انجام معامله در بازار بورس

نحوه انجام معامله در بازار بورس بدین طریق است که کارگزاران متولی اصلی انجام معاملات در این بازار هستند. این کارگزاران که دارای مجوز از سازمان بورس اوراق بهادار هستند، نقش نماینده خریدار و یا فروشنده را ایفا می‌کنند. همه کارگزاران موظف به انجام وظایف خود در چارچوب قوانین و مقررات موجود هستند و سرمایه‌گذار می‌تواند برای معاملات اوراق بهادار کارگزار خود را با توجه به معیارهایی از قبیل انجام به‌موقع سفارش، دادوستد سهام با مناسب‌ترین قیمت و نحوه ارائه خدمات جانبی انتخاب نماید.

نحوه انجام معامله در بازار فرابورس

سرمایه‌گذاران اعم از حقیقی یا حقوقی برای انجام معاملات سهام یا سایر اوراق بهادار پذیرفته‌شده در فرابورس باید از طریق یکی از کارگزاران فرابورس اقدام کنند. شرکت‌های کارگزاری فرابورس مجوز سازمان بورس و اوراق بهادار را داشته و عضو کانون کارگزاران هستند؛ لذا سرمایه‌گذاران می‌توانند از بین آن‌ها یکی را که همگی حکم واحد داشته و با توجه به معیارهایی چون توانایی انجام به‌موقع سفارشات و به بهترین قیمت در کنار خدمات جانبی چون آموزش و تحلیل، انتخاب و درخواست‌های خود را برای انجام معاملات به آن‌ها ارائه کنند. کارگزاران به‌عنوان حلقه واسط بین خریدار و فروشنده عمل کرده و تمام خرید و فروش‌های سهام و اوراق بهادار در فرابورس از سوی آن‌ها انجام خواهد شد. این کارگزاران ملزم به انجام وظایف خود در چارچوب قوانین و مقررات هستند. لازم به ذکر است که در هر دو بازار کارگزاران بر اساس کدی که به آن‌ها تعلق می‌گیرد، وارد معامله می‌شوند.

در بورس سرمایه‌گذاری کنیم یا فرابورس

همان‌طور که گفته شد شرکت‌هایی که شرایطشان برای پذیرش در بازار بورس اوراق بهادار دشوار است می‌توانند به سهولت در بازار فرابورس وارد شوند. این در حالی است که بر اساس مقررات، کلیه مزایای موجود برای شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس، برای اوراق بهادار و سهام شرکت‌های پذیرفته‌شده در فرابورس نیز تعریف شده‌اند و این دو بازار در عمل فرق چندانی با هم ندارند.

چکیده
بورس بازاری می باشد که در آن دارایی های مختلف مورد داد و ستد خریداران و فروشندگان قرار می گیرد. شرایط ورود به بورس اوراق بهادار برای شرکت ها سخت و دشوار می باشد و تعداد اندکی از آنها شرایط ورود به بازار بورس اوراق بهادار را دارند. فرابورس بازار اوراق بهادار رسمی و تحت نظر بورس می باشد. هدف از ایجاد فرابورس کمک به تامین مالی صنایع نوپا و کوچک و همچنین تنوع بخشیدن به اوراق بهادار قابل معامله می باشد. رویه پذیرش شرکت ها و انجام معاملات در این بازار تسهیل گردیده است. لذا بسیاری از شرکت هایی که قادر به پذیرش در بورس نبودند از طریق فرابورس منابع مالی خود را تامین نمودند. فرابورس ایران با ساختار و جایگاه قانونی مشابه بورس ولی با شرایط پذیرش و معامله ساده تر ایجاد گردید تا حوزه شمول بازار سرمایه کشور را گسترش دهد. ما در این مقاله به بیان تفاوت های بازار بورس و فرابورس پرداختیم حال شما هستید که انتخاب می کنید برای سرمایه گذاری کدام را انتخاب کنید.

از تعریف شرکت استارتاپی تا وثیقه ۵۰درصدی سهام شرکت

سازمان بورس بعد از ماه‌ها بررسی و تحقیق، سرانجام ضوابط ورود استارتاپ‌ها به بورس را به ارکان بورسی ابلاغ کرد. این ابلاغیه در ۹ ماده تنظیم شده و به موارد مهمی از شرکت‌های استارتاپی، از جمله تعریف شرکت‌های استارتاپی، وثیقه سهام این شرکت‌ها و وضعیت دارایی نامشهود نسبت به دارایی کل شرکت اشاره دارد.

شرکت‌های استارتاپی به‌ دلیل داشتن دارایی نامشهود، وضعیت متفاوتی نسبت به دیگر شرکت‌ها دارند.
سازمان بورس در دو سال گذشته تلاش کرده دستورالعملی را در این خصوص تنظیم و ابلاغ کند. سرانجام سازمان بورس در ۹ خرداد ۱۴۰۱ ضوابط ورود شرکت‌های استارتاپی به ارکان بورس را ابلاغ کرده که مهم‌ترین بخش این ابلاغیه تعریف شرکت‌های استارتاپی، میزان وثیقه سهام و نسبت‌های دارایی نامشهود به کل دارایی است.

چه شرکتی استارتاپی است؟

بر اساس این ضوابط، شرکت‌هایی که کسب‌وکار آنها بر بستر اینترنت بوده و ۳۰ درصد از دارایی آنها نامشهود و فعالیت‌شان کاربرمحور باشد، شرکت استارتاپی محسوب می‌شوند.

در ماده نخست این ابلاغیه آمده است: شرکت‌های نوپا و فعال در حوزه اقتصاد دیجیتال که از این‌ پس متقاضی نامیده می‌شوند، در صورتی‌ که بر ‌اساس نظر یا تأیید کارگروه سامان‌دهی مراکز نوآوری و رویدادهای کارآفرینی، دارای حداقل دو شرط از شرایط زیر باشند، برای پذیرش در هر یک از بازار‌‌‌های بورس/ فرابورس، علاوه بر شرایط مقرر در دستورالعمل و سایر قوانین و مقررات، باید واجد شرایط اختصاصی مقرر در این پیوست نیز باشند.

الف- متقاضیانی که کسب‌وکار داده‌محور بر بستر اینترنت دارند.
ب- متقاضیانی که بیش از ۳۰ درصد از دارایی‌های ایشان از نوع نامشهود باشد.
ج- متقاضیانی که کسب‌وکار ایشان کاربرپایه باشد.

وثیقه‌کردن سهام به‌ خاطر ریسک بالای استارتاپ‌ها

در بازار سرمایه همواره اعتقاد بر این است که شرکت‌های استارتاپی دارای ریسک بالایی بوده و برای کاهش این ریسک جهت سرمایه‌گذاران بورسی، باید اقدام مهمی انجام شود. بر اساس همین دغدغه، مهم‌ترین بخش از این ابلاغیه به وثیقه‌کردن بیش از نیمی از سهام متعلق به سهام‌داران عمده شرکت نزد سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار اختصاص دارد. تعیین زمان توثیق سهام بر عهده هیئت پذیرش بورس است.

در این بند از ابلاغیه آمده است: «در صورت وجود ریسک یا بروز شرایطی که به تشخیص هیئت پذیرش، تداوم توثیق سهام ضرورت داشته باشد، هیئت پذیرش می‌تواند نسبت به تداوم توثیق با تأیید سازمان پس از پایان مدت‌زمان اولیه، اقدام کند.

همچنین در صورت عدم ورود هیئت پذیرش به موضوع تداوم توثیق سهام، بورس/ فرابورس موظف است پس از انقضای مدت تعیین‌شده توسط هیئت پذیرش و پس از اخذ نظر آن هیئت، نسبت به ارسال درخواست رفع توثیق سهام به شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه اقدام کند.»

اصل بر میزان و نسبت‌های دارایی نامشهود است

یکی دیگر از موارد مهم در این بخشنامه، نسبت دارایی نامشهود به کل دارایی‌های شرکت است. اگر این نسبت کمتر از ۵۰ درصد باشد، عرضه اولیه شرکت با تأیید هیئت پذیرش همراه خواهد بود.

در ماده ۷ این ابلاغیه آمده است: «بورس/ فرابورس موظف است در عرضه اوراق بهادار شرکت‌های نوپا و فعال در حوزه اقتصاد دیجیتال، شرایطی تبیین کند تا در صورتی‌ که بر اساس آخرین صورت‌های مالی حسابرسی‌شده متقاضی پذیرش، نسبت دارایی‌های نامشهود به کل دارایی‌ها بیشتر یا مساوی با ۵۰ درصد باشد، سهام شرکت صرفاً به سرمایه‌گذاران واجد شرایط موضوع دستورالعمل پذیره‌نویسی و عرضه اولیه اوراق بهادار در بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس ایران عرضه شود.

در صورتی‌ که این نسبت کمتر از ۵۰ درصد باشد، به تشخیص هیئت پذیرش، سهام شرکت قابل‌ عرضه به عموم است.» به‌عنوان نمونه این بند از ابلاغیه می‌توان گفت که اولین شرکت آماده عرضه اولیه، شرکت «تپسی» است که نسبت دارایی نامشهود به کل دارایی شرکت بالاتر از ۷۲ درصد است.

تعریف تامین مالی یا financing چیست؟ انواع + دلیل اهمیت

تأمین مالی شرکت‌ ها در واقع یکی از اصول مهم برای جذب سرمایه در جهت گردش چرخه اقتصادی آن شرکت است. به صورت کلی یک شرکت برای این که بتواند به فعالیت اقتصادی خود دوام بدهد و سودآوری داشته باشد، بایستی بتواند تا از طریق روش‌های گوناگونی، سرمایه اضافه وارد مرحله تولیدی یا خدماتی خود بکند تا تعریف بورس و فرابورس سود نصیب شرکت و فرد سرمایه‌گذار بشود.

در این بین ارگان‌ های دولتی بیشترین سهم را در تأمین مالی شرکت‌ها دارا هستند و بیش از 99 درصد اوراق منتشر شده در بازار برای تأمین مالی شرکت‌ ها از سوی نهادهای دولتی صورت می پذیرد و از این بین تنها یک درصد سهم بخش خصوصی است که عملاً تأثیری ندارد.

در این مقاله قصد داریم تا به توضیح مفصلی درباره این‌ که اوراق تأمین مالی چیست و انواع آن کدام است بپردازیم و در نهایت به این نکته برسیم که آیا این تأمین مالی در بازار سرمایه برای سهامداران بازار بورس هم می تواند مفید باشد یا خیر؟

اوراق تأمین مالی چیست؟

در تعریف تأمین مالی می شود این‌طور گفت که به فرایندی که در طی آن سرمایه ‌مورد نیاز جهت فعالیت شرکت، کسب و کار نوین و. بوجود می آید، در واقع تأمین مالی می گویند که راه‌های گوناگونی هم برای یک شرکت در این زمینه وجود دارد.

هدف از تأمین مالی در اصل در هر نظام اقتصادی به معنای حیات بخشیدن به یک کارگاه تولیدی یا شرکت ارائه دهنده خدمات و محصولات برای خریداری و تأمین هزینه‌ها و مایحتاجی است که در فرایند تولید به آن‌ها نیاز دارند. از این جهت تعریف بورس و فرابورس در بازار بورس و اوراق بهادار مهم به شمار می‌رود که در اصل یکی از راه‌کارهای سودآوری برای شرکت نیز به حساب می‌آید.
به بیان دیگر تأمین مالی در واقع نوعی استفاده از ارزش زمانی پول (TVM) است در جهت این‌که پولی که در آینده برای غلتیدن چرخه اقتصادی امروز مورد نیاز است، پدید آورد.

برای این که بحث هزینه تأمین مالی چیست؟ تا حدودی روشن‌تر شود، مثالی در این باب می‌زنیم؛ به نظرتان دلیل این که بانک یا یک سری از مؤسسات مالی وام می‌پردازند چیست؟ روشن است، به این خاطر که اگر شما یک میلیون تومان وام با بهره 18 درصد دریافت کنید، در پایان سال متعهد هستید که یک 1.180.000 هزارتومان بپردازید. در واقع بانک یا موسسه اعتباری از این طریق دست به تأمین مالی زده است.

انواع تأمین مالی کدام است؟

روش‌های تأمین مالی برای شرکت‌ ها در اصل به چند نوع عمده و مهم تقسیم می‌شود، در ذیل این عنوان به سه نوع از مهم‌ترین روش‌های تأمین مالی اشاره شده است که هریک از این روش‌ها به نوعی در سودآوری شرکت در بازار بورس و اوراق بهادار دخیل هستند.

1. سرمایه‌گذاری خودگردان

اولین روش تأمین مالی برای شرکت‌ها و کارگاه‌های تولیدی بهره‌برداری از سرمایه خود شرکت و پس‌اندازها و در نهایت استاد از منابع مالی داخلی خود شرکت به جای منابع خارجی نظیر وام و سرمایه‌گذاران خارجی است. این نوع از تأمین مالی یکی از مهم‌ترین و ویژه‌ترین انواع تأمین مالی از لحاظ استراتژیک به حساب می‌آید و شرکت می‌تواند تا از درآمد خودش اعتبار خود را به حد معقولی افزایش دهد. اغلب شرکت‌های نوپا در بازار بورس و اوراق بهادار از این نوع الگو برای تأمین مالی خودشان استفاده می‌کنند.

2. سرمایه‌ گذاری بخش دولتی

این مدل از تأمین مالی از سوی نهادهای دولتی به صورت ارائه وام، مشارکت در تولید، توافق‌ نامه و. صورت می‌گیرد. این روش برای شرکت‌ هایی توصیه می‌ شود که در چرخه اقتصادی به اصطلاح جا افتاده هستند و با توجه به تنگناهای اقتصادی و محدودیت‌هایی که در منابع مالی دولتی وجود دارد و همین طور وجود برخی از اولویت‌ بندی‌ ها تا حدودی برای شرکت‌ های نوپا مناسب نیست. ولی از لحاظ بهره‌وری و گردش سرمایه تزریق مالی نسبت به گزینه نخست، اولویت بیشتری دارد.

3. تأمین مالی فرشته‌ ای

در این الگو، افراد ثروتمندی که در کشور وجود دارند و منابع مالی نقد وسیعی هم در اختیارشان است، برای این که وارد یک سرمایه‌ گذاری با بازدهی بالاتر از 25% شوند، منابع مالی در اختیارشان را برای شرکت ارائه می‌نمایند تا شرکت از طریق این منابع حاصل شده به تأمین مایحتاج مورد نیاز فعالیت اقتصادی خود بپردازد و در نهایت بعد از کسب سود، بایستی بهره سرمایه‌ گذار فرشته‌ ای را هم در بلند مدت ارائه نماید. البته به دلیل کنترل کمتر از سوی سرمایه‌ گذار فرشته‌ ای، این مورد بیشتر مدنظر شرکت‌هایی است که تعریف بورس و فرابورس به اصطلاح به آن‌ها نوپا اطلاق می‌شود.

آنچه درباره تأمین مالی مهم است

اغلب تأمین مالی شرکت‌ها از محل بانکی است و طبق آمار معتبری که از طریق خبرگزاری های داخلی منتشر شده است، 80 درصد تأمین مالی چه بخش دولتی چه خصوصی از طریق بانک ها صورت می‌گیرد و فقط 20 درصد تأمین مالی از طریق روش‌های دیگر نظیر بازار بورس و اوراق بهادار و فرابورس ایران انجام می‌شود.

البته این موازنه در سال گذشته با رشد شاخص بورس کمی تغییر پیدا کرد و با استقبال گسترده‌ای که در سال 99 از بازار از جانب مردم صورت گرفت، حجم معاملات روزانه بورس از حدود 4 هزار میلیارد تومان در سال به چیزی حدود 30 هزار میلیارد تومان در سال کنونی رسید که کارشناسان بازارهای مالی و سرمایه‌گذاری بر این اعتقادند که بهترین زمان برای انجام تأمین مالی شرکت‌های کوچک و بزرگ فعال در عرصه اقتصاد از طریق بازار بورس و فرابورس است.

روش‌ های تأمین مالی در بورس

تأمین مالی در بازار سرمایه به دو صورت کلی انجام می‌شود، تأمین مالی به دو صورت عمده یعنی تأمین مالی بدهی و تأمین مالی سرمایه‌ ای تقسیم می‌شود. در الگوی تأمین مالی بدهی شرکت یا سازمانی که به عنوان تأمین کننده به حساب می‌آید، بر اساس یکی از انواع اوراق شناخته شده در بازار اقدام به منتشر کردن این اوراق می‌نماید. در واقع این اوراق از نظر اوراق اسلامی عبارت‌اند از اوراق مشارکت و انواع اوراق صکوک مثل اجاره، منفعت، مرابحه، رهنی، سلف موازی، خرید دین، انواع اوراق خزانه و. تأمین می‌شود.

به همین خاطر تأمین مالی از این جهت در بازار بورس و اوراق بهادار مهم به شمار می‌رود که در اصل یکی از راه‌کارهای سودآوری برای شرکت نیز به حساب می‌آید. به بیان دیگر تأمین مالی در واقع نوعی استفاده از ارزش زمانی پول (TVM) است در جهت این که پولی که در آینده برای غلتیدن چرخه اقتصادی امروز مورد نیاز است، پدید آورد.

در زمینه تأمین مالی سرمایه‌ای هم تأسیس سرمایه یا افزایش آن دو روش عمده و اصلی دارد. هم اکنون، ابزارهای هیبریدی یا دوگانه مثل صندوق‌های ساختمان و زمین، صندوق پروژه و. که هدف اصلی آن‌ها به صورت جزئی سرمایه‌گذاری در یک پروژه ساختمانی یا حتی یک پروژه صنعتی است ولی به دلایل گوناگونی که در این زمینه وجود دارد کارکردشان بیشتر شبیه به اوراق بدهی شده است.

سهم تامین مالی بخش خصوصی در ایران چقدر است؟

بیشتر اوراق بدهی که برای تأمین مالی شرکت‌ ها ارائه می‌ گردد دولتی هستند. به طور کلی حدود 95 درصد این اوراق از سوی دولت، شهرداری و وزارتخانه‌ ها انجام می‌شود و عملاً برای بخش خصوصی جایی گذاشته نمی‌ شود. این 5% باقیمانده هم مربوط به شرکت‌ های بند 44 و نهادهای عمومی هستند که نقش ویژه‌ ای در هدایت اقتصادی ارکان دولتی دارند و تنها 1% و کمتر برای بخش خصوصی است.

آیا تأمین مالی شرکت‌ ها برای تعریف بورس و فرابورس سهامداران بازار بورس هم مفید است؟

به هر جهت این که شرکتی برای توسعه فرایند تولید و استفاده از زمان برای کسب سود در آینده اقدام نماید، به هر جهت نشان از توسعه شرکت و رشد و نمو اقتصادی آن دارد که حاضر می‌شود برای کسب سود در بلند مدت بهره هم بپردازد. به هر جهت تأمین مالی شرکت هم برای شرکت و هم برای سهامداران شرکت در بازار بورس می‌تواند سودآور و مفید باشد. هرچند در سال گذشته تأمین مالی شرکت‌ها از محل بازار بورس صورت می‌گرفت و شرکت‌ها به دلیل این که مجبور به پرداخت بهره بانکی نبودند، روند مناسب‌ تری برای رشد چرخه اقتصادی خود در آینده داشتند.

تأمین مالی از این جهت در بازار بورس و اوراق بهادار مهم به شمار می‌رود که در اصل یکی از راه‌کارهای سودآوری برای شرکت نیز به حساب می‌ آید. تأمین مالی شرکت‌ ها یکی از اصول مهم برای جذب سرمایه در جهت گردش چرخه اقتصادی آن شرکت است.

به صورت کلی یک شرکت برای این که بتواند به فعالیت اقتصادی خود دوام بدهد و سودآوری داشته باشد، بایستی بتواند تا از طریق روش‌های گوناگونی سرمایه اضافه وارد مرحله تولیدی یا خدماتی خود بکند تا سود نصیب شرکت و فرد سرمایه‌گذار بشود. همچنین اغلب تأمین مالی شرکت‌ها از محل بانکی است و طبق آمار معتبری که از طریق خبرگزاری‌های داخلی منتشر شده است، 80 رصد تأمین مالی چه بخش دولتی چه خصوصی از طریق بانک‌ها صورت می‌گیرد.

آیا شما برای تعریف تامین مالی توضیحات بیشتری دارید؟ آن را در بخش نظرات با ما به اشتراک بگذارید.

سهام شاخص ساز بورس ; تعریف + 30 نماد شاخص ساز بورس ایران

در تعریف بورس و فرابورس این مقاله سعی کردیم به صورت جامع و کامل به تعریف شاخص‌ ساز بپردازیم و بررسی کنیم که کدام سهم های موجود در بازار شاخص ساز هستند و در ادامه جدولی از 30 شرکت بزرگ شاخص ساز بورسی آورده شده است.

سهام شاخص‌ ساز چیست برای برخوردار شدن یک سرمایه‌گذاری موفق با کسب بیشترین میزان بازدهی و همچنین به حداقل رساندن میزان ضرر و کاهش ریسک به کوچک‌ترین میزان خود در بازار بورس، نیازمند کسب دانش و تخصص و همین طور کسب داده درباره بعضی از پارامترها هستیم.

لازم است به اطلاعاتی نظیر ارزش معاملات و حجم معاملات، قیمت‌های جهانی و تغییرات نرخ ارز، میزان ورود و خروج سهام داران حقیقی و حقوقی از سهام، شناخت سهم‌های بنیادی و بزرگ، شناخت شرکت‌های بزرگ بورسی، پارامترهایی که به صورت روزانه تحت تاثیر معاملات قرار تعریف بورس و فرابورس دارند و. برسیم.

هدف صدای بورس در این مقاله شناسایی سهام‌های شاخص‌ ساز بورس است، به عبارت دیگر بررسی این که منظورمان از سهام شاخص‌ ساز چیست و این سهام‌ها کدام سهام های موجود در بازارند؟

سهام شاخص ساز بورس کدامند؟

پیش از پاسخ به سوال مطرح شده بایستی تا تعریفی از خود "شاخص" در نظر داشته باشیم. شاخص در اصل عددی است که میانگین ارزش مجموعه‌ای از اقلام در ارتباط با همدیگر را بر طبق درصدی از همان میانگین در فاصله زمانی دو تاریخ اظهار می‌نماید. حال در معاملات بازار بورس اوراق بهادار به این خاطر که دارایی اصلی در جهت داد و ستد "سهام" است؛ به همین خاطر قیمت سهام تحت عنوان متغیر اصلی بیان می‌شود.

توجه بکنید که بر طبق این اساس، انواع مختلف شاخص‌های بورس تعریف می‌شوند، به تعبیر دیگر در بازار بورس چند نوع شاخص داریم. هم اکنون درباره سهام شاخص‌ ساز بایستی بگوییم شرکت‌های بزرگ بازار بورس به طور عمومی تحت عنوان سهام شاخص‌ ساز شناخته می‌شوند. از آن جایی که ارزش معاملات و ارزش بازار این شرکت‌ها بسیار بیشتر از شرکت‌های کوچک بازار بورس است، به همین خاطر تاثیرگذاری هر یک از این شرکت‌ها هم بر شاخص کل به مراتب بسیار بیشتر از شرکت‌های کوچک می‌شود.

در بازار بورس و اوراق بهادار تهران 8 نوع شاخص مهم وجود دارد که از جایگاه تحلیلی بسیار زیادی نزد سرمایه‌گذاران برخوردار هستند. این شاخص‌ها در بر گیرنده: شاخص کل قیمت، شاخص قیمت و بازده نقدی، شاخص بازده نقدی، شاخص صنعت و شاخص مالی، شاخص سهام آزاد شناور، شاخص بازار اول و بازار دوم، شاخص 50 شرکت برتر و شاخص 30شرکت بزرگ. به این جهت که هدف ما در این مطلب ذکر سهام شاخص ساز در بازار است، تنها به تعریف " شاخص کل" در بازار سهام اشاره میکنیم.

شاخص کل قیمت چیست؟

شاخص در اصل نماگری است که بازدهی یا سطح عمومی قیمت را برای گروه یا کل سهام نمایان می‌ کند. به همین خاطر "شاخص کل" قیمت بیان کننده سطح عمومی قیمت تمامی سهام‌های موجود در بازار بورس و اوراق بهادار است.

نکته اصلی که می‌بایستی به آن توجه داشت و در خصوص شاخص کل در نظر گرفته شود، این موضوع است که شاخص کل در بازار بورس، معیاری است که تحت تاثیر یک سری از فاکتورها دستخوش تغییرات می‌ شود یا به عبارت بهتر عواملی باعث افزایش و کاهش عدد شاخص کل می‌شوند. این عوامل به شرح زیر است:

• هنگامی که شرکت‌ ها از محل آورده نقدی سهامداران افزایش سرمایه می‌دهند، شاخص کل به نوعی تعدیل می‌ شود.
• هنگامی که تعداد شرکت‌ ها در بورس زیاد یا کم می‌ گردد، شاخص کل مورد تعدیل واقع می‌ شود.
• زمانی که سهمی به دلیل برگزاری مجامع یا شفاف‌ سازی بسته می‌ گردد، قیمت پایانی آخرین روز معاملاتی آن سهم تحت عنوان مبنای قیمتی آن سهم در شاخص ایجاد می‌ شود.

از آنجایی که شاخص کل از تعداد سهام شرکت‌های گوناگون متاثر است، به همین خاطر شرکتی هر مقدار بزرگ‌تر و تعداد سهامش زیادتر باشد، نسبت به سایر شرکت‌ها، تغییرات زیادتری را در شاخص کل تشکیل می‌دهد. مثلاً فرض نمایید روند بازار نزولی است اما به این خاطر که 3 تا 5 سهم بزرگ بازار صعود چشمگیر و سنگین داشته‌اند، شاخص کل رشد حائز اهمیتی را ثبت می‌نماید.

سازمان بورس و اوراق بهادار سهام پذیرش شده در بازار بورس را بر طبق میزان نقدشوندگی، تعداد سهام، وضعیت سودآوری، درصد شناوری سهام و … در دو بازار اول و دوم تقسیم‌بندی می‌کند. شاخص قیمت کل هم اغلب برای سهام پذیرفته‌شده در هر نوع از این بازارها به صورت کاملاً تفکیک شده محاسبه می‌شود و از آن تحت عنوان شاخص بازار اول و بازار دوم یاد می‌شود.

حال که اطلاع داریم شاخص کل چیست و تحت تاثیر چه فاکتورهایی قرار دارد، به عبارت دیگر به سهام شاخص ساز بپردازیم و بیان کنیم سهام های شاخص ساز بورس و اوراق بهادار ایران کدام‌ها هستند؟

منظور از سهام شاخص‌ ساز چیست؟

یکی از استراتژی‌ هایی که همیشه بین معامله‌گران گوناگون مورد بحث است، کوچکی و بزرگی شرکت‌ هاست. سهام شرکت‌های بزرگ به آسانی این توانایی را دارد تا شاخص کل را تحث تاثیرشان قرار بدهند. از سوی شرکت‌های بزرگ بازار تعداد معاملات زیادتر و نقدشوندگی بیشتری هم دارند. اکنون منظور از سهام‌های شاخص‌ ساز اغلب سهام‌ هایی هستند که بازدهی منفی یا مثبت آن‌ها زیادترین تاثیر را بر روی شاخص کل دارد، در اصل نزول یا صعود سنگین سهام شاخص‌ ساز، به تغییرات حایز اهمیت شاخص کل منجر می‌گردد. اگر درباره بازدهی واقعی در بورس به دنبال اطلاعات بیشتری هستید مطالعه مقاله ی "بازدهی بورس یعنی چه" را به شما پیشنهاد می کنیم.

سهام‌های شاخص‌ ساز را سهام شرکت‌های بزرگ جا گرفته در بورس و اوراق بهادار تشکیل می دهند، سهامی که زیادترین تعداد سهام و بالاترین ارزش بازار و زیادترین ارزش معاملات را به خودش اختصاص داده‌ است. شرکت‌های بزرگ بورس اغلب مواقع تحت عنوان سهام شاخص‌ ساز شناسایی می‌شود. از آنجایی که ارزش معاملات و ارزش بازار این شرکت‌ها خیلی زیاد از شرکت‌های کوچک است، به همین خاطر تاثیرگذاری هر یک از این شرکت‌ها هم بر شاخص کل به وفور بسیار زیادتر از شرکت‌های کوچک خواهد بود.

تحت عنوان مثال در تاریخ 11 مرداد، سهمی نظیر بکاب با وجود صف خرید بودن، تنها 0/31 واحد بر شاخص کل تاثیر می‌ذارد اما در برابر آن سهمی نظیر شستا، 5301 واحد در رشد شاخص موثر بود.

جدول 30 سهام شاخص ساز بازار

همان طور که بیان شد شاخص کل بازار بورس و اوراق بهادار تحث تاثیر و تغییرات سهام شاخص‌ ساز و بزرگ و همین طور متناسب با روند صعودی یا نزولی این سهم‌ها، افت و صعودهای حایز اهمیتی را تجربه می کند. در ادامه این بخش به بزرگ‌ترین شرکت‌های بورسی و به عبارتی سهام شاخص‌ ساز خواهیم پرداخت.

1. فولاد با ارزش بازار 4,315,850 میلیارد ریال
2. شستا با ارزش بازار 4,180,800 میلیارد ریال
3. فارس با ارزش بازار 4,038,090 میلیارد ریال
4. فملی با ارزش بازار 3,366,480 میلیارد ریال
5. شپنا با ارزش بازار 2,490,840 میلیارد ریال
6. شتران با ارزش بازار 2,222,440 میلیارد ریال
7. خودرو با ارزش بازار 2,120,642 میلیارد ریال
8. حکشتی با ارزش بازار 1,651,927 میلیارد ریال
9. تاپیکو با ارزش بازار 1,654,450 میلیارد ریا
10. شبندر با ارزش بازار 1,541,693 میلیارد ریال

ارزش بازار Market Cap بهای روز جاری یک شرکت را بیان می‌کند و از حاصل ضرب تعداد کل سهام یک شرکت در قیمت پایانی حاصل می‌شود. این ارزش بازار با پایین آمدن و بالا رفتن قیمت سهام تغییر می‌نماید. مارکت کپ تعریف بورس و فرابورس معین می‌کند که اگر همین امروز قصد خرید این شرکت را به صورت یک جا دارید چه بهایی را می‌بایستی بپردازید.

مارکت کپ منجر می‌گردد شرکت‌ هایی که ارزش بازار بسیار زیادی دارند، تاثیر زیادی هم بر روی شاخص کل بازار بورس و اوراق بهادار بگذارند. به این معنا که اگر ارزش بازار شرکتی زیادتر از سایرین در این حیطه باشد، کاهش یا رشد ارزش آن شرکت تاثیر خیلی زیادی بر روی رشد و همین طور کاهش شاخص کل خواهد داشت. به این گونه از شرکت‌ ها که ارزش بسیار زیادی در بازار بورس و اوراق بهادار کشور دارند شرکت‌های شاخص ساز اطلاق می‌گردد.

و در آخر.

در پایان این مقاله ضمن فهمیدن معنای شاخص‌ ساز و انواع گوناگون تعاریف در این باره، در جدول زیر 30 شرکت بزرگ شاخص ساز بورسی آورده شده است. مجموع ارزش این سی شرکت 3,151,085 میلیارد تومان می باشد که روی هم رفته 64.2 درصد از کل ارزش بازار بورس یعنی مبلغ 4,905,303 میلیارد تومان را تشکیلی می دهند و می توان گفت سمت و سوی شاخص کل بسیار وابسته به این نمادها می باشد و وضعیت و رصد این 30 نماد چشم انداز آینده بورس را روشن می سازد.

33 اصطلاح پرکاربرد در بازار بورس

به روش انتخاب سهام جهت سرمایه گذاری تحلیل بنیادی گفته می‌شود. در این رویکرد اساس تحلیل اطلاعات و داده‌های اقتصادی در سطح جهانی، ملی و در نهایت در سطح صنایع و شرکت‌ها و با استفاده از مدل‌های عملی و حرفه‌ای مانند مدل‌های مبتنی بر تنزیل جریانات نقدی (DDM)، مدل‌های مبتنی بر جریان نقدی آزاد (FCF)، توجه به ارزش جایگزینی و .. نسبت به ارزشگذاری سهام و اوراق بهادار اقدام می‌شود.

تحلیل تکنیکال ( Technical Analysis ):

در این رویکرد با استفاده از داده‌ها و سوابق تاریخی قیمت اوراق بهادار و حجم معاملات و با استقاده از اندیکاتورها و اسیلاتورها سعی می‌شود رفتار قیمتی اوراق بهادار در آینده پیش بینی گردد.

بازار گاوی (bull Market):

زمانی که در بازار قیمت اکثر سهام، روند شدید صعودی دارد، اصطلاحا بازار گاوی گفته می‌شود. ریشه این اصطلاح به این موضوع بر می‌گردد، که گاو در زمان دفاع از خود، با استفاده از شاخ‌هایش حریف را به سمت بالا (صعود) پرتاب می‌کند.

بازار خرسی(Bear Market):

بازار خرسی، در زمانی که قیمت اکثر سهام در بازار روند نزولی شدید دارد، استفاده می‌شود. ریشه این اصطلاح برگرفته از این موضوع است، که خرس در زمان دفاع از خود با استفاده از پنجه‌هایش حریف را به سمت پایین (نزول) فشار می‌دهد.

سود هر سهم (EPS):

ای پی اس (EPS) یا سود هر سهم، حاصل تقسیم کل سود شرکت، بر تعداد سهام شرکت است؛ و سهم سود هر سهم شرکت را تعیین می‌کند. در زمانی که شرکتی زیان ده باشد، ای پی اس در واقع زیان هر سهم را نشان می‌دهد و با علامت منفی نمایش داده می‌شود.

سود تعریف بورس و فرابورس نقدی (Dividend):

مبلغی از سود هر سهم که در مجمع عمومی سالیانه شرکت بین سهامداران تقسیم می‌شود، را سود نقدی هر سهم می‌گویند. حاصل تقسیم سود نقدی هر سهم به سود هر سهم بعنوان درصد تقسیم سود شرکت بیان می‌شود.

صورتهای مالی (Financial Statements):

گزارش های مالی شرکته که بصورت فصلی منتشر می گردد و شامل ترازنامه، صورت سود (زیان) و صورت جریان وجوه نقد به همراه یادداشتهای توضیحی می باشد را صورتهای مالی می گویند. صورتهای مالی 6 ماهه و سالانه شرکتها دارای اهمیت بیشتری می باشند.

سال مالی (Fiscal year):

شرکتها با هدف تهیه صورت‌های مالی، تشکیل مجامع عمومی و ارائه گزارش‌های مختلف به مراجع قانونی مانند اداره امور مالیاتی، یک سال شمسی را با تاریخ شروع و پایان مشخص تعیین می‌کنند که به آن سال مالی شرکت گفته می‌شود. سال مالی شرکت‌ها لزوما با سال شمسی تقویمی که شروع آن فروردین و خاتمه آن پایان اسفند است، منطبق نیست. بعنوان مثال شروع سال مالی بسیاری از شرکت‌ها، ابتدای مهر و خاتمه آن پایان شهریور ماه است. به لحاظ قانونی محدودیتی در تعیین سال مالی وجود ندارد.

مجمع عمومی سالیانه(Annual Meeting):

شرکت‌ها بعد از پایان سال مالی، طبق قانون تجارت مکلف هستند، در یک جلسه عمومی که با حضور سهامداران تشکیل می‌گردد، گزارش‌های مالی را ارائه دهند و در رابطه با تقسیم سود، انتخاب مدیران و .. تصمیماتی اتخاذ کنند. این جلسه مجمع عمومی عادی سالیانه شرکت نامیده می‌شود. مجامع شرکت‌ها محدود به این مجمع نیست و مانند مجمع عمومی فوق‌العاده یا مجمع عمومی عادی بطور فوق‌العاده انواع مختلفی دارد. اختیارات هر کدام از این مجامع بر اساس قانون تجارت متفاوت است. مثلا تغییر در مفاد اساسنامه شرکت، یا تصمیم گیری در خصوص افزایش سرمایه، در حیطه اختیارات مجمع عمومی فوق العاده است. تفاوت اصلی این مجامع در میزان حد نصاب لازم جهت تشکیل و رای گیری می‌باشد.

میانگین متحرک (Moving Average):

به میانگین قیمت سهام در یک دوره مشخص میانگین متحرک قیمت آن دوره گفته می‌شود. متداول‌ترین دوره‌ها جهت بررسی میانگین قیمت سهام، 20 ،50 ،100 و 200 روزه است. مثلا میانگین متحرک 50 روزه، بیانگر میانگین قیمت سهام در 50 روز کاری اخیر می‌باشد.

جهش گربه مرده (Dead cat Bounce):

به تغییرات صعودی قیمت‌ها در زمانی که روند کلی نزولی است، اصطلاحا جهش گربه مرده گفته می‌شود. زمانیکه روند نزولی در قیمت سهام یک شرکت وجود دارد و این روند بصورت پیوسته نبوده و همراه با نوسانات مثبت نیز می‌باشد از این اصطلاح استفاده می‌شود. به نوسانات مثبت موقت، جهش گربه مرده می‌گویند. انتظار بر این است، که بعد از این نوسانات موقت، دوباره روند منفی و نزولی ادامه پیدا کند.

میانگین کم کردن (Averaging Down):

یکی از روش‌هایی که برخی معامله گران برای خرید استفاده می‌کنند، این است که یک قیمت را برای شروع خرید، در نظر می‌گیرند و پول خود را به چند بخش تقسیم می‌کنند. بعد از هر میزان افت قیمت، مجددا تعدادی سهم خریداری می‌کنند. با این روش میانگین قیمت خرید آنها کاهش پیدا کرده و در عین حال تمرکز کمتری بر تعیین کف قیمت خواهند داشت.
مثلا یک معامله‌گر ممکن است، سه مرحله را برای خرید سهام شرکت آلفا تعیین کند، همچنین شروع خرید را قیمت 900 تومان و فاصله هر خرید را 5 درصد افت مشخص کند. این معامله‌گر یک سوم پول خود را در قیمت 900 تومان خرید می‌کند. چنانچه قیمت سهام آلفا 855 تومان برسد، یک سوم دیگر از پولی را که به این شرکت اختصاص داده خریداری می‌کند؛ در نهایت در محدوده قیمت 810 تومان نیز بخش سوم پول خود را خریداری می‌کند. البته ممکن است از زمان شروع خرید، قیمت به سطوح پایین تر نرسد. این استراتژی به خرید پله‌ای نیز معروف است. برای فروش سهام نیز این روش ( فروش پله ای) کاربرد دارد.

سهام بنیادی ( Blue Chip Stocks):

به سهام شرکت‌های معروف و شناخته شده، که از ثبات نسبی در عملیات و سودآوری برخوردار هستند، اصطلاحا سهام بنیادی گفته می‌شود.

قیمت پایانی ( Close Price):

در یک جلسه معاملاتی، به قیمتی که با آن اولین معامله شروع می‌شود، قیمت آغاز و به قیمت آخرین معامله، قیمت پایانی گفته می‌شود. در بورس تهران، قیمت پایانی برابر با میانگین وزنی قیمت معاملات طی یک روز است.

حجم مبنا:

حجم مبنا اصطلاحی مختص بازار بورس ایران است. حجم مبنا، بیانگر حداقل تعداد سهام یک شرکت است که باید معامله شود تا تغییرات قیمت پایانی، بصورت کامل اعمال شود. همانطور که ذکر شد قیمت پایانی در بورس تهران برابر است با میانگین وزنی قیمت معاملات طی یک روز.
فرض کنید قیمت پایانی روز قبل سهام یک شرکت، 1500 ریال باشد، و میانگین موزون قیمت معاملات امروز سهام شرکت برابر با 1550 ریال باشد؛ برای اینکه قیمت 1550 ریال، به‌عنوان قیمت پایانی امروز توسط ناظر بازار پذیرفته و اعلام شود باید حجم معاملات به اندازه حجم مبنا یا بیشتر از آن باشد؛ در غیر این صورت تغییر قیمت، متناسب با حجم معاملات اعمال می‌گردد. فرمول حجم مبنا در زمان‌های مختلف تغییرات دارد و فرمول ثابتی ندارد. حجم مبنای هر شرکت در صفحه معاملات مربوط به آن قابل مشاهده است.

دامنه نوسان:

در هر روز معاملاتی، حداقل و حداکثر درصد تغییری که برای معاملات سهام قابل قبول است به عنوان دامنه نوسان شناخته می‌شود. این محدودیت نیز بیشتر مختص بورس تهران است و مانند حجم مبنا تغییرات زیادی دارد.
در حال حاضر دامنه نوسان در بازار بورس و فرابورس ایران منفی 2 و مثبت 6 می‌باشد که به آن دامنه نوسان نامتقارن نیز می‌گویند. این بدین معناست، که سهام یک شرکت نسبت به قیمت پایانی روز قبل، می تواند 2 درصد افت، یا 6 درصد رشد داشته باشد؛ و بیشتر از حدهای اعلام شده سیستم معاملات اجازه ورود سفارش خرید و فروش را نمی دهد. بیشتر اوقات دامنه نوسان در جهت مثبت و منفی برابر است که به آن دامنه نوسان متقارن می‌گویند. به‌عنوان مثال در بیشتر اوقات، در بورس تهران دامنه نوسان مثبت و منفی 5 درصد بوده است.

صف خرید و صف فروش:

وجود دامنه نوسان باعث ایجاد صف خرید یا صف فروش می شود. زمانیکه تعداد زیادی سفارش خرید در بالاترین قیمت ممکن برای خرید وجود داشته باشد، اصلاحا گفته می‌شود، صف خرید ایجاد شده است؛ و زمانیکه تعداد زیادی سفارش فروش در پایین ترین قیمت ممکن برای فروش وجود داشته باشد، اصطلاحا گفته می‌شود صف فروش تشکیل شده است.

تی اس ای تی ام اس ( TSETMC):

این عبارت نام سایتی است، که معاملات سهام و اوراق بهادار بازارهای بورس کشور ( شامل بورس تهران، فرابورس و برخی معاملات بورس انرژی ) همچنین برخی اطلاعات دیگر مرتبط با شرکت‌ها و معاملات در آن نمایش داده می‌شود.

کدال ( Codal):

کدال یا سامانه جامع اطلاع رسانی ناشران، نام سایتی است، که کلیه اطلاعات مالی و غیر مالی شرکت‌ها از طریق آن منتشر می‌گردد. شرکت‌ها طبق قانون موظف هستند، اطلاعات مالی و غیر مالی خود را صرفا از این طریق منتشر نمایند.

عرضه اولیه (IPO):

عرضه اولیه اصطلاحی است برای اولین روز معاملات یک شرکت، که به تازگی در بورس یا فرابورس پذیرفته شده است. در عرضه اولیه برای اولین بار، سهامداران یک شرکت، تعدادی از سهام شرکت را برای فروش به عموم مردم عرضه می‌کنند.

نوسان گیری (Day Trading):

برخی از معامله گران در بورس تلاش می‌کنند، تا از نوسانات جزئی قیمت سهام استفاده کرده و کسب سود کنند. به این معامله گران نوسانگیر، و به این عملیات نوسان‌گیری گفته می‌شود. تمرکز این اصطلاح بیشتر بر دوره‌ها یک یا چند روزه است. همه معامله‌گران و سرمایه گذاران بدنبال استفاده از نوسان قیمت‌ها می‌باشند؛ لکن برخی از آنها دوره‌های طولانی را برای سهامداری انتخاب می‌کنند و بدنبال سودهای بیشتر می‌باشند؛ ولی برخی بدنبال سودهای کمتر در دوره های زمانی یک یا چند روزه می‌باشند. این نوع معامله معمولا با ریسک زیاد همراه است.

پرتفوی ( Portfolio):

به مجموعه‌ای از سهام و سایر اوراق بهادار که در تملک یک شخص است اصطلاحا پرتفوی یا سبد سهام گفته می‌شود.

نماد معاملاتی (Symbol):

برای سهام همه شرکت‌ها یا سایر اوراق بهادار، یک نام مخفف برای ثبت در سستم معاملات تعیین می‌گردد، که به آن نماد معاملاتی گفته می‌شود. معمولا سهام و اوراق بهادار با نماد معاملاتی خود در بین معامله گران و سرمایه گذاران شناخته می‌شوند. مثلا شرکت مخابرات ایران با نماد معاملاتی اخابر شناخته می‌شود.

سهام کامودیتی محور (Commodity Base):

بسیاری از شرکت‌های حاضر در بورس تهران، تولید کننده و فروشنده مواد خام یا محصولات پایه می‌باشند که به کامودیتی معروف هستند. به این شرکت‌ها کامودیتی محور گفته می‌شود. شرکت‌های پتروشیمی، فولادی، سنگ آهنی و شرکت ملی ملس ایران از جمله این شرکت‌ها می‌باشند.

صندوق سرمایه گذاری ( Fund):

صندوق سرمایه گذاری، یک نهاد مالی است که فعالیت اصلی آن سـرمایه گذاری در اوراق بهادار است و مالکان تعریف بورس و فرابورس آن به نسبت سرمایه گذاري خود، در سود و زیان صندوق شریک اند. این نوع صندوق‌ها هرکدام دارای شخصیت حقوقی مستقل هستند، که توسط شرکت‌های دارای صلاحیت مدیریت می‌شوند. شرکت‌های سبدگردان بورس و تامین سرمایه از جمله نهادهای مالی دارای صلاحیت جهت مدیریت صندوق های سرمایه گذاری می‌باشند.

ای تی اف ( ETF):

دو نوع صندوق سرمایه گذاری وجود دارد. در یک نوع از این صندوق‌ها افراد برای سرمایه گذاری یا خروج از صندوق باید به مدیر صندوق مراجعه کنند، و فرایند مربوطه را انجام دهند. در نوعی دیگر از این صندوق‌ها که به ای تی اف (ETF یا صندوق‌های قابل معامله) معروف هستند، واحدهای این صندوق ها در بازار بورس معامله می‌شوند و مانند سهام و سایر اوراق بهادار افراد می‌توانند واحدهای این صندوق ها را خرید و فروش کنند.

دستکاری قیمت ( Manipulation):

به عملیات مجرمانه گفته می‌شود که افرادی سعی می‌کنند با استفاده از روش‌ها و ترفندهای مختلف، بر عرضه و تقاضای سهام یک شرکت تاثیر گذاشته و قیمت آن را بصورت کاذب کاهش یا افزایش دهند.

جلسه پیش گشایش (Pre- opening session):

قبل از شروع معاملات در بورس، یک دوره 15 دقیقه تا 30 دقیقه ای وجود دارد، که معامله گران و سرمایه گذاران، در این دوره مجاز تعریف بورس و فرابورس به ورود سفارش‌های خرید و فروش خود هستند ولی معامله‌ای صورت نمی‌گیرد. این دوره برای کمک به معامله‌گران جهت تعیین فضای کلی بازار و کشف قیمت منصفانه است.

رنج زدن ( کشیدن) range:

به عملیاتی گفته می‌شود که یک یا چند معامله‌گر قیمت سهام را به سمت بالاتر یا پایین تر از قیمت تابلوی معاملات هدایت می‌کنند. این کار با خرید سریع سفارش‌های فروش به قیمت‌های بالا، یا فروش به سفارش‌های خرید به قیمت‌های پایین صورت می‌گیرد.

سهام شناور (free float):

به بخشی از سهام یک شرکت که در دست معامله‌گران و سرمایه‌گذاران خرد وجود دارد، سهام شناور گفته می‌شود. بخشی از سهام یک شرکت که در کوتاه مدت، قابلیت عرضه و معامله دارد، سهام شناور نامیده می‌شود. معمولا بخشی از سهام شرکت‌ها در تملک سهامداران عمده (اصلی) است که دیدگاه آنها نگهداری برای دوره‌های طولانی مدت است و به راحتی در بازار فروشنده نخواهند بود.

پی ای (p/e):

پی ای (p/e) یک نسبت معروف است که حاصل تقسیم قیمت سهام یک شرکت بر سود هر سهم آن شرکت است. عموما پی ای (p/e) پایین‌تر نشانه ریسک کمتر و پی ای (p/e) بالاتر نشانه ریسک بیشتر می‌باشد.

تقاطع مرگ (death cross):

تقاطع مرگ یک الگوی معروف در تحلیل تکنیکال است و زمانی رخ میدهد، که میانگین متحرک قیمت 50 روزه سهم، زیر میانگین متحرک 200 روزه آن قرار گیرد. این حالت نشانه ای از برگشت روند و فشار فروش است.

اهرم یا اعتبار (Leverage):

اهرم یا اعتبار اصطلاحی برای وام گرفتن معامله‌گران و سرمایه گذاران است. زمانی که یک شخص جهت خرید سهام از وام استفاده می‌کند اصطلاحا گفته می‌شود از اهرم یا اعتبار استفاده کرده است.